Categori: y we

Cofnodwyd ar

Gwefannau lleol, blodau yn tyfu ym mhob man

Tri dolen heddiw am wefannau lleol (dim trefn penodol):

1. Nodiadau gan Gareth Morlais o’r digwyddiad Talk About Local yng Nghaerdydd ar y blog Hacio’r Iaith – a thrafodaeth gan eraill. (Mae Gareth yn sgwennu BaeColwyn.com sef blog lleol ardderchog.)

Dwi’n meddwl bod trio canol rhywbeth mor ddatganoledig a Phapurau Bro mewn uber-safle yn bownd o fethu. Y gorau gellid ei wneud ydi trio cael rhywun i guradu aggregator o’r straeon gorau sydd yn y rhwydwaith (pe sefydlid rhwydwaith o gwbl).

2. Roedd y sylw uchod gan Rhodri ap Dyfrig. Mae fe’n adrodd meddyliau ar ôl Cymanfa Ddychmygu S4C Newydd.

Sut i ddechrau blog lleol

3. Fy nghyfraniad i’r sgwrs am lleol yng Nghymru: Sut i ddechrau blog lleol – canllaw i ddechreuwyr, tudalen newydd ar Hedyn

Dyw e ddim yn gyflawn eto ond os ti’n gofyn “Blogiau bach lleol di-ri? Neu uber-safle monolithig?”, dylai fy marn i fod yn glir.

Dyma pam gwnes i ddefnyddio’r enw Hedyn am y wefan wici pan gwnes i gofrestru’r enw dwy flynedd yn ôl. Nid achos o’n i’n meddwl am newyddion lleol yn enwedig ond o’n i’n meddwl: beth fydd llwyddiant ar y we Gymraeg yn gyffredinnol? Sydd yn gynnwys newyddion lleol.

Cliw arall: yr enw Pethau Bychain tu ôl ein digwyddiad llwyddiannus yn 2010. Rydyn ni’n gallu mwynhau o leiaf rhai o’r credit am yr enw. 🙂

Dyw sefydliadau Cymreig ddim yn hoffi’r athroniaeth o bethau bychain yma achos maen nhw yn licio platfformau MAWR, NEWYDD ac eisiau ordero canapés am y lansiad a bwydo’r buddsoddwyr, gwleidyddion a’r Western Mail.

Ond weithiau rydyn ni jyst angen y pethau BYCHAIN ar blatfformau sy’n bodoli EISOES – ond wrth gwrs gyda defnydd arloesol a chreadigol.

Ti’n gallu gweld y gwahaniaeth. Y “lansiad” fydd rhwydwaith cryf o bobol ar wahan – sy’n defnyddio’r we yn yr iaith Gymraeg am amcanion gwahanol nhw.

(Er enghraifft, dychmyga Casgliad y Werin heb y platfform. Efallai rhywbeth fel cyfres o weithdai Flickr a YouTube o gwmpas Cymru yn hytrach. Dyw e ddim yn swnio’n ddrwg o gwbl. Fyddan ni wedi arbed miloedd o bunnau o’r cyllideb meddalwedd (perchnogol) sy’n ailadrodd Flickr a YouTube. Rhy hwyr dw i’n gwybod. Cywira fi os fi’n rong.)

I fod yn onest dw i’n trio meddwl am rôl unrhyw uber-safle. Aggregator, mae rhai yn ddweud. Wel, pa fath? Mae Google Blog Search yn bodoli yn barod. Rhywbeth sy’n casglu’r straeon fel Umap am flogiau lleol – gyda map o Gymru falle? Wel, wyt ti rili eisiau mynd trwy newyddion lleol o ardaloedd gwahanol? Yr un cwestiwn yn geiriau gwahanol: pryd oedd y tro diwethaf wnest ti ddarllen papur bro o ardal gwahanol i fwydo diddordeb personol? Diffiniad newyddion lleol yw diddordeb lleol. Mae’n symud i newyddion genedlaethol os mae’n perthyn i bobol tu allan.

Dw i’n edmygu Glo Mân (papur bro ardal Dyffryn Aman) ond mae’r rhan fwyaf yn amherthnasol i fi yn Grangetown. Efallai yr unig aggregator posib fydd blog gan person o’r goreuon a doniol o gwmpas Cymru.

Mae Dave Winer, tad blogio ac RSS, yn cytuno:

Lately it’s dawning on people that the mass aggregators of local information aren’t achieving critical mass among the locals. Outside.in, a site that never made much sense to me, sold to AOL for $10 million. A lot less money than the VCs had invested in it.

Fy syniad gorau am yr uber-safle fydd copi o WordPress am newyddion lleol. Lawrlwytha’r cod a chynnig y peth fel darpariaeth i flogwyr lleol, e.e. ubersafle.com/llanrug ac ubersafle.com/eglwyswrw gyda blogiau ar wahan ar yr un enw parth Mae’n hollol iawn dan GPL. Ond PAM? Y peth pwysicaf fydd y hyfforddi a gweithdai – dal.

Mae gyda ni’r syniad o uber-safle trwm ac yn chwilio am reswm.

Dw i’n gallu meddwl am rôl enfawr o ran sefydliadau Cymraeg yma – yn gynnwys S4C. Sef: gweithdai, mynediad i offer, adnoddau fel lluniau a fideo (enghraifft: Eisteddfod Bae Colwyn 1947), adnoddau eraill, hyfforddi (sut i ddadfwndeli dy newyddion fel cofnodion a pheidio dibynnu ar ffeiliau PDF am bopeth!), grwpiau Flickr, blogiau bychain (fel Pethe), digwyddiadau agored fel Talk About Local a Hacio’r Iaith, tudalennau ar y we fel Sut i ddechrau blog lleol. Her yw, bydd pob un yn achosi llwyddiannau bach. Dim canapés!

Gyda llaw croeso i ti cyfrannu: Sut i ddechrau blog lleol – canllaw i ddechreuwyr

Cofnodwyd ar

Rhannu lluniau Amgueddfa Cymru o Flickr

Actinia mesembryanthum

Newyddion gwych. Mae’r Amgueddfa Cymru yn aelod o’r clwb rhannu nawr gyda’u lluniau ar Flickr dan Creative Commons.

Nawr mae’r Cynulliad a’r Amgueddfa yn rhannu eu lluniau. Unrhyw sefydliadau eraill? Ychwanega dolen i’r tudalen yma ar Hedyn os ti’n gwybod.

Gyda llaw dw i ddim yn deall y statws gyda delweddau/sganiau newydd o hen luniau (enghraifft). Bydd parth cyhoeddus yn well am ailddefnydd heb newidiadau dw i’n meddwl? Hefyd efallai dylen nhw ail-feddwl y polisi am luniau gan ymwelwyr a’u rhannu. Ond mae’r drwydded yn gam pwysig.

llun Actinia mesembryanthum gan Amgueddfa Cymru

Cofnodwyd ar

40,000 llun yn yr archif Llyfrgell Genedlaethol

“Mae’n dal i sioc i sawl un, ond mae’r Llyfrgell Genedlaethol yn gartref i 40,000 o luniau” meddai cofnod newydd ar blog Llyfrgell Genedlaethol.

Dw i’n meddwl am y diffyg cynnwys ar y we Gymraeg/Cymru bob dydd felly gallwn i awgrymu dwy strategaeth efallai. Achos ddylai hwn ddim bod yn sioc.

Defnyddia TinEye, chwilio gweledol, i asesu poblogrwydd lluniau. 0 canlyniad hyd yn hyn. Dylai hwn bod yn sioc. Cf. American Gothic ar TinEye: 1235 canlyniad.

1a. Diffyg rhannu lluniau a diffyg anogaeth amlwg

Diolch i’r Llyfrgell am rhannu’r llun Harbwr Aberystwyth o 1792 isod.

Diolch hefyd iddyn nhw am rhannu’r llun yma o’r Harbwr rhwng 1880 a 1899.

Mae Siôn yn dweud

Mae’r Llyfrgell yn edrych ar drwyddedu agored ar hyn o bryd.

Rydym am gasglu rhagor o dystiolaeth ynghylch opsiynau trwyddedu cyn gwneud penderfyniad ar ba ddeunydd i’w drwyddedu a’r math o drwydded agored i’w defnyddio.

Un munud…

Blwyddyn 1792? Blwyddyn 1899? Rydyn ni’n siarad am lluniau sy’n mwy na 100 mlynedd oed. Does dim enw arlunydd i gael am y ddau lun yma. Ond mae’n debyg bod nhw yn y parth cyhoeddus. Fu farw’r arlunydd cyn 1af mis Ionawr 1941? Parth cyhoeddus.

Felly pam ydyn ni’n siarad am drwyddedau agored o gwbl yn y cyd-destun yma?

Paid camddeall – dw i’n ffan mawr o drwyddedau agored, Creative Commons yn enwedig. Dw i wedi blogio amdanyn nhw sawl gwaith. Mae unrhyw trwydded am gynnwys – o “cedwir pob hawl” i Creative Commons yn dibynnu – ar hawlfraint. Wrth gwrs mae’r Llyfrgell yn berchen ar luniau mwy newydd felly bydd trwydded agored yn wych yna.

Ond beth sy’n digwydd yma? Wel mae’n edrych fel mae’r Llyfrgell yn tynnu lluniau o’r delweddau ac yn trio perchen ar y delweddau. Dw i ddim yn siwr gyda lluniau ond maen nhw yn wneud rhywbeth debyg gyda llyfrau, dw i wedi cael sgwrs ar y flog yma gyda nhw. (Crynodeb: os ti eisiau postio lluniau o’r llyfr printiedig cyntaf yn Gymraeg, sef Yn y Lhyvyr Hwnn o 1546, maen nhw yn gofyn am £6. Anhygoel!)

Ydw i’n torri’r rheolau gan bostio’r lluniau uchod?

Pam ydw i mor obsesed gyda hawlfraint ar hyn o bryd? Achos dw i’n hoffi lluniau fel yr enghreifftiau uchod a dw i’n caru Cymru, yr iaith Gymraeg ac ein hetifeddiaeth.

Dw i’n ddiolchgar iawn am waith y Llyfrgell Genedlaethol yma ond dylen nhw rannu/dosbarthu ac annog rhannu heb gyfyngiad am lluniau yn y parth cyhoeddus. Byddan nhw yn werthu mwy o brintiau yn bendant.

rhannwch-pliz?!!

1b. Diffyg ffrydiau

Un ffordd pwerus iawn i godi defnydd ac ymwybyddiaeth yw ffrydiau o luniau. Mae archif o 40,000 yn wych mewn theori. Ond gawn ni weld un – dim ond un – llun sy’n berthnasol heddiw? Sut ydw i’n gallu bod yn ffan o luniau Cymru, Cymru a’r Llyfrgell Genedlaethol? Sut ydw i’n gallu dilyn?

Dw i newydd dechrau blog arall am lluniau Cymru:

http://einlluniau.tumblr.com

Wrth gwrs mae hwn yn gyflym, prawf o’r cysyniad.

Gweler hefyd: lluniau MAWR ar The Big Picture ac In Focus. Neu dilyna @big_picture a @in_focus.

Cer i chwilio am mwy o’r archif lluniau. Bydd yn ofalus gyda hawlfraint – ond os maen nhw yn fas o hawlfraint, defnyddia nhw. Cofia: newid / addasu. Dydy’r Llyfrgell Genedlaethol ddim yn gallu siwio pawb. Mewn gwirionedd, dw i’n meddwl bydd pawb, yn gynnwys Cymru a’r Llyfrgell, yn ennill trwy fwy o ddefnydd.

Cofnodwyd ar

Teledu + Twitter + Digwyddiad

Geiriau poblogaidd o’r dydd diwethaf o Umap Cymraeg:

Cân i Gymru ar Umap Cymraeg

Mae rhyw fath o gysylltiad i Cân i Gymru yn 8 o 10 “gair” yma.

Dw i’n meddwl bod tri ohonyn nhw yn tagiau: #cig11, #cig2011 a #cig.

Bydd un tag cryf iawn yn well na tri tag gwahanol. Dylai sianeli dangos tag “swyddogol” ar y sgrin am ddigwyddiadau. Neu ar y cyfrif Twitter am y sianel o leaif.

Pam? Mae’r sgwrs yn dameidiog, dim digon o gydsymud. Hwn yw’r rheswm pwysicaf – annog a bwydo sgwrs da ar-lein. Cyfryngau cymdeithasol pleb. Mae hwn yn tyfu’r rhwydwaith am bob math o bethau da yn y dyfodol. Ffeindiais i mwy o bobol newydd ar Twitter. Mae pobol yn dilyn pobol diddorol yn ystod pethau fel Cân i Gymru. Bydd pethau da yn bosib gyda rhwydwaith cryf. Dw i’n siarad am yr iaith wrth gwrs hefyd.

Dw i ddim yn obsessed gyda chreu trends, yn enwedig trends yn y DU neu “byd-eang” (UDA fel arfer). Ie, maen nhw yn dangos ar y gwefan Twitter ond…? Mae’r Llywodraeth Cymru yn trio nawr. OK, gwych, llwyddodd “Dydd Gŵyl Dewi Sant” wythnos diwethaf yn y DU yn y pen draw (yn hytrach na’r tagiau swyddogol dw i’n meddwl). Ond beth nawr?

Rheswm arall. Na, dw i ddim yn obsessed gyda trends ond dw i’n deall y pwysigrwydd o ratings. Mae’ch rhaglen yn cystadlu gyda rhaglennu eraill a phynciau eraill. Hefyd mae nifer o wylwyr ar teledu go iawn yn “well” na wylwyr ar-lein yn y ratings. Pfft, dw i ddim yn cytuno ond does dim ots. Yn 2011 o leiaf mae’n wir yn dudalennau y Western Mail ayyb.

Arsylliad. Mae Twitter yn newyddion da i ddarlledwyr sy’n licio’r amserlen. Anghofia’r crystal ball (Martin), dyma beth mae pobol yn wneud yn awr. Mae Twitter yn gweithio yn erbyn y shifft amserol. Rydyn ni’n mwynhau digwyddiadau ar y teledu eto gyda’n gilydd ar yr un pryd. Wrth gwrs tynnodd e rhai o gwylwyr newydd i’r rhaglen. Mae darlledwyr yn ddeall hwn am rhaglennu “dweud eich dweud” fel Question Time, Noson Gwylwyr. Dw i ddim yn siwr iawn os mae pob sianel yn ddeall am rhaglennu eraill, digwyddiadau yn enwedig.

Neithiwr yn y stafell fyw cawson ni un sgrin gyda’r rhaglen ac un sgrin gyda Twitterfall – am ymchwil ac hwyl. Mae hwn yn normal.

Dw i wedi wneud rhywbeth debyg o’r blaen gyda Rhodri yn ystod Question Time gydag ychydig o help gan Piratepad am nodiadau. Ymchwil diddorol.

Dweud eich dweud! Jolch. Gyda llaw rydyn ni eisiau siarad am eich rhaglen. Dydyn ni ddim eisiau siarad gyda chi bob tro, sianeli, ond byddan ni’n diolchgar am blatfform neu tag cyffredin.

Croeso i’r byd cyfryngau ôl-Twitter. Mae pobol yn hoffi bod yn rhwydwaith. Yn fy marn i, bydd rhai o’r egwyddorion yma yn ddefnyddiol tu allan o Twitter neu ar ôl Twitter ar y system nesaf. Rydyn ni’n siarad am gyfryngau pleb amser real.

Cofnodwyd ar

Byw Yn Y Byd ar-lein

Braf i weld y flog newydd Byw Yn Y Byd ar gyfer y rhaglen S4C. Mae’n defnydd da o WordPress.com. Creuodd rhywun y flog yn 2 munud, am ddim. Gwych. Dw i’n meddwl bod Russell Jones, y cyflwynydd, yn flogio ei hun. Gobeithio.

Mae unrhyw un yn gallu creu blog ar WordPress.com am ddim.

Byw Yn Y Byd yw dyddiadur ond does dim rhaid i flog bod yn dyddiadur.

Strategaeth ar-lein dibynadwy: ar y cychwyn gydag unrhyw project dw i’n gofyn “ble fyddan ni blogio?”. Rydyn ni angen rheswm arbennig i beidio blogio. Dweda’r gair cyhoeddi os ti ddim yn licio’r gair blogio. Blogio yw’r ffordd gyflymaf i ychwanegu tudalen i’r we. Mae blog yn dod â newyddion am dy broject, system rheoli CYFLYM, dolenni dwfn a pharhaol – hawdd i’r rhannu ar Facebook/Twitter, ffrwd RSS a sylwadau. (Neu gofynna cwmni lan y stryd am brochure monolithig, efallai yn Flash, heb unrhyw system ar gyfer diweddaru – dy benderfyniad!)

Dyw blogiau ddim mor trendi â rhywbeth fel… apps symudol dyddiau ’ma. Sori ond dw i’n poeni am ddefnydd. Plis cer i flogio am tri neu chwech mis o leiaf, datblygu dy brofiad, cyn i ti sôn am rhyddhau app.

Darllena’r sylwadau ar y flog Pethe o fis Medi 2010. Fydd sgwrs am bethau diddorol a pherthnasol byth yn mynd mas o ffasiwn!

Mae’r cod Pethe o WordPress.org yn hytrach na .com gyda thema arbennig.

Rydyn ni’n casglu cyfeirlyfr o flogiau ar Hedyn. Dyma’r blogiau sy’n gysylltiedig â S4C hyn yn hyn. Cofia Yahoo yn y 90au? Dyddiau gynnar o’r we Saesneg. Gwersi am Gymraeg heddiw yn fy marn i. Gwnaf i archwilio cyn hir. Plis ychwanega mwy os ti’n gallu.

Cofnodwyd ar

Dadfwndelu a chynnwys Cymraeg ar-lein

Mae Mathew Ingram yn drafod y golled mantais technoleg yn y diwidiant newyddion. Mewn geiriau eraill, mae unrhyw un yn gallu cyhoeddi/copïo newyddion ar-lein, dyw busnesau newyddion ddim yn defnyddio technoleg arbennig ac unigryw i fod yn gystadleuol yn 2011.

the media industry is in the process of being unbundled, just like the telecom business has been, and it’s even harder for media and content companies because there is no technological aspect to their business, the way there is with telephones and infrastructure and bandwidth. All the media business has is content, which can take a million different forms, and which is available to everyone as soon as you click “publish” or “send.”

Gweler hefyd: Om Malik ar yr un pwnc.

Dadfwndelu a chynnwys

Hoffwn i drafod cynnwys a dadfwndelu yn eu ystyr ehangaf – newyddion, LOLs, barn, blogiau, fideo, papurau bro arlein.

Dyn ni ddim yn trafod am fusnes cynnwys yn yr un ffordd a’r UDA ond dw i’n meddwl bod y gwersi yn debyg. Er enghraifft, dw i ddim eisiau gweld enghreifftiau fel BBC Chwaraeon eto. Mae’r broblem darpariaeth newyddion am chwaraeon yn Gymraeg yn anodd, angen bod yn gystadleuol mewn ffordd i dynnu’r ymwelwyr Cymraeg o wefannau eraill. Yn gyffredinol, sut ydyn ni’n gallu dylunio llwyddiannau ar-lein?

Teyrngarwch

Pa mor DEYRNGAR fydd ymwelwyr yn y dyfodol i wefannau Cymraeg? Mae rhai yn darllen achos mae’r cynnwys yn Gymraeg ond paid â dibynnu arnyn nhw yn unig – dylet ti cynnig rhywbeth DA yn erbyn y safon y byd/Saesneg. Fy ateb yw, paid â dibynnu ar deyrngarwch.

Oes pwynt 1. cyfieithu neu addasu pethau o gwmpas y we neu dylen ni 2. rhoi ffocws pur ar gynnwys unigryw? Mae 1 yn OK ond ti’n mynd head-to-head gyda’r fersiwn Saesneg. Problem gydag opsiwn 2 yw, angen bod yn greadigol iawn neu dyn ni’n dibynnu ar ddim ond yr un pynciau hawdd sy’n unigryw: S4C, Cymru, Cymraeg fel mae Rhodri ap Dyfrig wedi dweud. Os ti’n nabod fi byddi di wybod bod dw i eisiau gwe Gymraeg amrywiol iawn, y byd(ysawd) trwy llygaid Cymraeg.

Angen barn

Dw i’n gallu gweld cyfle mawr am wefan barn – gydag erthyglau bob dydd. Sgwennu da gyda fideo/lluniau, bob bob dydd, amrywiaeth o bynciau, amrywiaeth o gyfranwyr, uniaith Gymraeg. Gadawodd pobol 29 sylw da yn Gymraeg ar Skdadl/Angharad Mair, mae cyfleoedd am drafodaeth dda. Mae’r ymgeiswyr gorau ar hyn o bryd yn dangos elfennau da ar wahan: blog Golwg360 (barn am newyddion cyfoes), Barn arlein (amrywiaeth o gyfranwyr ond rhy anaml) a BlogMenai (yn aml, ond un awdur yn unig). Mae gyda ni dewisiadau felly, does dim rhaid i ni ofyn Click on Saesneg i ddweud ein dweud. Mae Golwg360 yn gallu mynd am y goron yma, dylen nhw gopïo’r enghraifft Huffington Post – mae’r drysau yna ar agor. Mae pobol fel George Clooney yn cyfrannu achos maen nhw yn gwybod bod gyda nhw platfform. Efallai bydd y farn yn tynnu pobol i’r cynnwys arall.

Dadfwndelu a theledu

Mae rhai o bobol eisiau neidio off y clogwyn S4C i mewn i’r môr dadfwndelu. Ydyn nhw yn deall bod dadfwndelu yn golygu marwolaeth ar hyn o bryd? Amlblatfform yw’r “lle” mwyaf cystadleuol ERIOED. Mae diffyg straeon llwyddiannus ar hyn o bryd. (Gweler: Dafydd El a Mari Beynon Owen vs. Daniel J. Boorstin. Mae gyda Martin Owen yn WalesHome rhai o bwyntiau perthnasol ond mae’r prif bwynt – lladd S4C – yn hollol rong.) Strategaeth well am y byd amlblatfform yw llawer o brojectau bach ac arbrofol, adeiladu ein CV arlein fel cenedl/iaith, tyfu ein rhwydweithiau a rhannu tips am lwyddiant gyda’n gilydd.

Cofnodwyd ar

Skdadl, arbrawf sylwadau arlein

Sut ydyn ni’n gallu dylunio systemau arlein am drafodaeth dda yn yr iaith Gymraeg? Dw i wedi bod yn brofi’r Bydysawd, dw i’n eitha hapus gyda fe. Dw i ddim wedi gorffen gyda fe ond wythnos diwethaf o’n i eisiau trio rhywbeth gwahanol.

Gwnes i lanlwytho erthygl o gylchgrawn Golwg, Galw am drydar Cymraeg pwrpasol gan Angharad Mair, i’r we gydag ychydig o help gan sganiwr, meddalwedd OCR, WordPress ac ategyn o’r enw Commentariat. Roedd y system yn eitha gwahanol i’r system Y Bydysawd felly defnyddiais i enw gwahanol, Skdadl.

Mae’r erthygl wedi cael 29 sylw hyd yn hyn, yn gynnwys dau sylw gennyf i ac un gan Angharad Mair ei hun. Tro yma roedd y sylwadau o ansawdd hefyd. Croeso i ti gadael sylw os ti eisiau trio fe.

Pwrpas gwreiddiol Commentariat oedd dogfennau ymgynghori cyhoeddus. Ond fel WordPress ei hun, mae’r ategyn wedi cael ei rhyddhau dan GPL felly o’n i’n rhydd i fwynhau rhyddid sero. Dw i ddim yn awgrymu y triniaeth Twitter am bob cofnod ond efallai bydda i ailadrodd y peth gydag erthygl arall. Y syniad oedd arbrawf, esgus i drio Commentariat ac i newid yr erthygl Angharad Mair am defnydd Twitter i “tweets” – wel, paragraffau ar wahan. Yn hytrach na chynnyrch go iawn. (Ateb i gwestiwn Dafydd, “ydi e ar gyfer pobl thic sydd ddim yn gallu ystyried a thrafod erthygl yn ei gyfanrwydd (fel sydd angen gwneud?)”.)

Dw i’n meddwl bod 29 sylw deallus yn llwyddiant bach yn yr iaith Gymraeg achos mae rhan fwyaf o erthyglau neu gofnodion arlein yn disgwyl dim ond ychydig o sylwadau neu dim byd. Faint fasen ni wedi disgwyl gyda sylwadau ar y gwaelod, y ffordd draddodiadol? Mae’n anodd dweud.

Heblaw y system sylwadau anarferol, beth oedd y ffactoriau pwysig?

  • barn profoclyd (yn hytrach na straeon newyddion “niwtral”, y rhan fwyaf ar Y Bydysawd ar hyn o bryd)
  • cyfeiriaidau i bethau cyfoes fel Yr Aifft, Twitter, Umap, Hacio’r Iaith ac S4C yn yr un erthygl
  • mae nifer da o bobol yn nabod yr awdur trwy teledu, ymgyrchu ayyb. Efallai dylai hi blogio.
  • erthygl am Twitter, gwnes i hyrwyddo fe ar Twitter i bobol yn fy rhwydwaith ac ebost i 10 person yn unig (ateb bosib i rhai o’r broblemau o diffyg sylwadau). Mae Skdadl ar gau i Google ar hyn o bryd. Dw i’n postio’r dolen ar Facebook heno. Gyda llaw, dw i ddim yn poeni am drafodaethau “meta”. Yn amlwg roedd pobol yn siarad am y ffôn ar y ffônau cyntaf a wedyn ehangu i bynciau eraill, does dim ots.
  • o’n i’n gwybod bod yr erthygl yn brofoclyd cyn i mi brynu Golwg (ar ôl clywed amdano fe a darllen sgwrs o flaen llaw ar… Twitter). Dw i’n prynu Golwg pan dw i eisiau darllen rhywbeth penodol. Skdadl yw’r unig lle i ddarllen yr erthygl arlein. Does neb wedi cwyno am fy defnydd answyddogol.
Cofnodwyd ar

Cynulliad Cymru yn rhyddhau lluniau dan Creative Commons

llun gan Cynulliad Cymru

Llun gan Cynulliad Cymru

Siaradais i gyda phobol yn y Cynulliad a Tom heddiw.

Maen nhw newydd newid y trwyddedau eu lluniau ar Flickr i Creative Commons prynhawn yma.

Cer i’r cyfrif Cynulliad Cymru ar Flickr am y gweddill.

Penderfyniad da a llongyfarchiadau iddyn nhw am fuddsoddiad da yn ein hetifeddiaeth ddeallusol yng Nghymru! Dyma lun o 2009, o fand o’r blaen Canolfan y Mileniwm – i ddathlu.

Yn gyffredinol, rydyn ni’n trafod defnydd da o dechnoleg am ddarpariaethau’r Cynulliad a democratiaeth well. Mwy yn fuan.

Hoffwn i annog mwy o ddefnydd Creative Commons yng Nghymru, o ran sefydliadau cyhoeddus yn enwedig, os mae’n briodol a phosib.

(Beth yw Creative Commons? Mae’r termau ac amodau wedi newid o “cedwir pob hawl” i “cedwir rhai o’r hawliau”. Nawr does dim rhaid i ti ofyn am ganiatad os ti eisiau ail-ddefnyddio unrhyw lun ar dy flog neu yn gylchgrawn ayyb, arlein neu all-lein, unrhyw iaith, yn gynnwys defnydd masnachol yn ôl y trwydded tro yma. Rwyt ti angen credit gyda’r llun, yn ôl y trwydded eto. Cer i’r wefan Creative Commons am mwy o wybodaeth.)

DIWEDDARIAD 17/02/2011: Mae’r termau wedi newid i rywbeth gwell (athreuliad yn unig).

DIWEDDARIAD 23/02/2011: Mae Rhys Wynne wedi sylwi defnydd ar Wicipedia Cymraeg. Newydd gweld lluniau gan y Cynulliad ar y tudalennau Leanne Wood, Edwina Hart, Peter Black ac eraill. Da iawn!

Cofnodwyd ar

Holi am gynnwys niche yn Gymraeg

Diolch i Ifan am ei sylw ar fy nghofnod diwethaf. Dw i wedi copi’r sylw. Rydyn ni’n siarad am rywbeth cyffredinol a phwysig ar y we Gymraeg, haeddu cofnod ar wahan. Darn o’r sylw:

Mae hynny’n bwysig wrth gwrs ond mae yna berygl gyda gwefan Cymraeg eich bod chi’n mynd i niche o fewn niche.

Er engraifft, fe allen i dreulio adnoddau ac amser ar greu a chynnal gwefan bysgota neu wyddbwyll yn Gymraeg. Fe fyddai yna lond dwrn o bobol wrth eu bodd ac yn ei ddefnyddio’n selog. Ond fe fyddet ti’n darparu gwasanaeth ar gyfer cynulleidfa bach o fewn cynulleidfa sydd eisoes yn fach. Os nad ydi gwefan chwaraeon Cymraeg y BBC yn gallu denu digon o ddefnyddwyr i gyfiawnhau ei fodolaeth, ti’n gweld y broblem sydd gyda ni.

Dw i’n gallu gweld y broblem yn sicr, dw i wedi bod yn profi mathau gwahanol o gynnwys niche yn Gymraeg ar y we am flwyddyn a hanner. Heblaw am eithriadau bach, mae’r rhan fwyaf wedi bod yn uniaith Gymraeg, e.e. ar ytwll.com, ar haciaith.com.

Eisiau dysgu mwy felly hoffwn i ofyn y cwestiynau yma:

  1. Ydy’r enghraifft BBC Chwaraeon yn ddigonol yma? Dw i ddim yn gyfarwydd iawn arno fe ond ydy’r cynnwys yn ddigon unigryw gyda digon o “hyrwyddo” priodol? Faint yw “cynnwys unieithog”?
  2. Mae’r enghreifftiau pysgota a gwyddbwyll yn dda a pherthnasol yma. Bydd gwyddbwyll yn wych! (Gyda llaw newydd ffeindio gwyddbwyll.com). I unrhyw un sy’n meddwl am bostio pethau ar y we: pam ydyn ni’n siarad am gwefannau llawn? Beth am ddechrau gyda chofnod neu fideo neu awdio neu rhywbeth fel arbrawf, efallai ar dy wefan neu efallai ar y we unrhyw le? (Mae lot o gwmniau yn trio arbrofion arloesol ar hyn o bryd, e.e. mae Guardian Local yn arbrawf yn gynnwys Caerdydd, Leeds a Chaeredin. Efallai rydyn ni eisiau trio rhywbeth bach yn hytrach na tri blog llawn gyda staff llawn amser ond mae’r cysyniad yn debyg. Profi am brofiad.)
  3. Sut allen ni cynnig rhywbeth yn Gymraeg sy’n well nag unrhyw beth arall arlein – yn unrhyw iaith? Cwestiwn anodd ond efallai rydyn ni’n cystadlu gyda Saesneg mwy a mwy nawr. Gawn ni trio technoleg newydd, e.e. beth am ail-chwarae gem gwyddbwyll Kasparov neu pwy bynnag cam-wrth-gam gyda sylwebaeth Cymraeg yn HTML5? Efallai ail-ddefnyddio meddalwedd cod agored.
  4. Beth yw llwyddiant? Beth yw llwyddiant yn dy ddiffiniad a chyd-destun? Nifer o ymwelwyr yn ystod yr un diwrnod? Neu yr un mis neu yr un flwyddyn? Neu presennoldeb yr iaith Gymraeg ar y we, dylanwad a chodi disgwyliadau?

Dw i ddim yn siŵr am unrhyw ateb fan hyn ond croeso i ti gadael sylw.

Cofnodwyd ar

Meddyliau am Golwg360 newydd: sylwadau, dolenni

Meddwl am Golwg360 newydd. Fydd hwn ddim yn bost cyflawn o gwbl.

Mae sylwadau yn eitha llwyddiannus, e.e.
http://www.golwg360.com/newyddion/cymru/6778-beirniadu-cau-safle-chwaraeon-cymraeg-y-bbc

Gobeithio byddan nhw yn llenwi’r bylchau yn drafodaeth gyhoeddus yn Gymraeg ar y we agored. Heriau yma:

  • Tyfu tu hwnt i’r usual suspects – pobol a phynciau
  • Does dim system hunaniaeth neu proffilau yn bodoli – dim cyfle i adeiladu enw parhaol fel sylwebydd (neu llysenw, does dim ots). Felly efallai bydd problemau yn bosib gyda phobol sy’n gadael sylw random a rhedeg i ffwrdd, trolls ayyb.
  • Does dim lot o “wobrau” am sylw. Weithiau mae pobol angen rhywbeth yn ôl e.e. enw da/drwg, dolen i blog neu dolen i broffil ar y wefan Golwg360. Yr unig wobr yw’r cyfle i ddweud dy ddweud. Mae’r diffyg sylwadau Cymraeg o gwmpas y we yn broblem, mae Cymry angen mwy yn ôl.
  • O’n i’n meddwl am sylwadau ar bob, bob stori, os mae’n priodol. Sa’ i’n siwr eto.

Mae rhai o’r bethau yma yn anarferol am wefan newyddion yn Saesneg. Ond rydyn ni angen mwy o arbrofion gyda sylwadau gan pobol fel Golwg360 a gwefannau Cymraeg yn cyffredinnol. Mae’r “we Gymraeg” gallu bod yn wahanol. Er enghraifft, efallai fydd trolls ddim yn broblem. (Efallai rydyn ni’n croesawi trolls!) Gawn ni weld.

Dolenni. Dw i ddim yn hoffi’r ffaith bod hen ddolenni i gyd yn mynd i’r prif dudalen yn hytrach na’r straeon gwahanol. e.e. sylw gyda dolen ddwfn i stori penodol ar y blog yma.

Cafodd New York Times problem debyg unwaith. Hynny yw, mae dolenni yn rhan o’r rhyngwyneb. Maen nhw yn hen ond os ti’n chwilio am rhywbeth neu dw i’n dilyn dolen ar Wicipedia neu unrhyw blog neu dy ffefrynnau, maen nhw yn dolenni cyfoes, dylen nhw gweithio yn iawn. Atebodd @al3d fy nghwestiwn (diolch): “Bydd hen dolenni’n gweithio eto cyn hir, ac yn ailgyfeirio’n gywir.”

Dolenni allanol. Maen nhw wedi copio’r steil BBC Newyddion – gyda dolenni allanol ar wahan (dan y teitl “Cysylltiadau Rhyngrwyd” ar hyn o bryd, yr un teitl a BBC Newyddion). Cwestiwn yw, pam?! Dw i wedi clywed y dadlau safonol yn barod (cadw ymwelwyr am yr hysbysebion, osgoi confusion, “amhleidioldeb”). Dylen nhw ddefnyddio dolenni fel pobol normal – yn y testun. O leiaf does dim gwadiad arnyn nhw (“Dyw’r BBC ddim yn gyfrifol am gynnwys safleoedd rhyngrwyd allanol”).

Cer i unrhyw stori Saesneg ar BBC News, maen nhw newydd dechrau sgwennu dolenni normal yn y testun, yn y cyd-destun, e.e. State multiculturalism has failed, says David Cameron, gyda dolen yn syth i ddatganiad ar Number10.gov.uk (lot gwell ond hwyr iawn BBC).

Mae’r dyluniad gweledol Golwg360 yn iawn yn fy marn i, mae’n OK. Mae rhywun arall yn gallu dadansoddi’r dyluniad gweledol.

Paid ag anghofio’r profiad defnyddwyr.