Awdur: Carl Morris (Blog)

Cofnodwyd ar

Syniadau y we Cymraeg am 2010

This is about my “New Year’s Resolutions” for the web, particularly the Welsh language web. Maybe other people can write theirs and we can have a fun discussion.

Mae wythnos olaf y flwyddyn yn doniol. Dw i’n siarad am yr wythnos rhwng Dydd Nadolig a blwyddyn newydd. Mae digon o amser i sgwennu cofnodion blog.

Dw i’n meddwl am fy “breuddwydion” am y we Cymraeg neu y we cyffredinol.

Rydyn ni’n gallu defnyddio’r gair “addunedau” achos rydyn ni’n creu y we gyda’n gilydd. Er enghraifft, hoffwn i weld mwy cynnwys yn y Gymraeg (mwy nag un post dw i’n meddwl!).

Hefyd, hoffwn i darllen addunedau pobol eraill. Felly bydda i sgwennu fy “addunedau blwyddyn newydd” am y we Cymraeg. Bydda i sgwennu syniadau a meddyliau a defnyddio’r tag gwecymraeg2010 gwegymraeg2010 (diolch Nic am y treiglad cywir!).

Os ti eisiau ymuno, defnyddia’r un tag. Pa fath o bethau wyt ti eisiau weld? Neu creu?

Cofnodwyd ar

Newidiadau yng Nghaerdydd a Chymru

This post is written in Welsh and is about changes happening in Cardiff and Wales, where I live. The Google Translate version will give you the gist in English or another language of your choice. Incidentally the title means “Changes in Cardiff and Wales”. Each placename happens to have a Welsh mutation in the title. A mutation is a change to the first letter of a noun, which sometimes occurs. A lot of learners think it’s voodoo – until they learn the rules for it. It’s just part of the language.

Dw i erioed wedi nabod newidiadau fel hwn – tu fewn un mis – yn y ddinas.

Ddoe, es i i lansiadau rhaglen National Theatre Wales a man cyfarfod Cardiff Arts Institute ar yr un dydd. Mae dau prosiect yn cyffrous iawn.

Gobeithio dw i ddim yn swnio fel “dyddiadur cymdeithasol” yma, ha ha.

Beth bynnag, dw i dal yn DJo a mae’n braf i cael rhywle newydd i wneud e, Cardiff Arts Institute. Efallai mae nhw yn tyfu scenius yna. Dw i’n licio’r enw – does dim rhaid i ti gofyn unrhyw awdurdod i defnyddio enw fel “sefydliad” neu “institute” – pam lai?

Mae National Theatre Wales yn genedlaethol wrth gwrs. Cafodd e ei lansiad rhaglen yng Nghaerdydd a rhedeg swyddfa nhw yng Nghaerdydd. Mae gen i diddordeb yn ffyrdd i adeiladu prifddinas cryf a gwasanaethu’r gwlad cyfan. Dw i ddim yn siwr os mae “gwasanethu” yw gair cywir yma, dw i ddim yn rhugl eto! Ond mae pob gwlad llwyddiannus yn cael prifddinas cryf. Ond mae’n hawdd i dweud wrth gwrs achos dw i’n byw yn y prifddinas hon. Allwn i ddim yn sylwi popeth ym mhob man.

Sut allai prifddinas yn gwasanaethu’r gwlad cyfan? Fel Native, ro’n i’n cynghori’r cwmni am strategaeth arlein. Mae nhw eisiau agor broses i cwmniau a phobol eraill. Hefyd, mae nhw eisiau creu cyfleoedd newydd am artistiaid yng Nghymru cyfan. Os ti’n gallu ateb cwestiynau fel ’na, dylet ti ymweld ac ymuno’r cymuned a thrafod a blogio dy meddyliau yna. Neu dylet ti blogio dy meddyliau ar dy flog dy hun. Rwyt ti’n gallu dylanwadu.

Mae Chapter yn pwysig yn y golygfa “creadigol” yma hefyd. Mae nhw wedi ail-agor mis diwetha gyda safleoedd newydd a bar newydd. Dw i wastad yn nerfus am cynlluniau mawr. Ond nawr dw i’n hoffi’r adeilad newydd.

Cyn Nadolig, mae Canolfan Siopa Dewi Sant yw newid amlwg. Ro’n i’n meddwl am cystadleuaeth stare-out rhwng y Ganolfan a dirwasgiad.

Mae nhw wedi creu swyddi newydd yna siwr y fod. Mae digon o bobol yn hoffi’r canolfan hefyd. Ond dw i ddim yn teimlo fel rhan o’r pethau yn digwydd yna.

Beth oedd y dywediad Dewi Sant wreiddiol? “Gwnewch y pethau bychain”, dw i’n credu. Ond mae canolfan yn teimlo gwahanol iawn i’r dywediad y Sant. Mae canolfan yn llawn gyda brands mawr a dw i’n defnyddio gair Americaniad am rheswm.

Darllena Capital Times (Pravda Caerdydd? Ha ha.) Pam ydyn ni wastad yn siarad am cynlluniau MAWR? Mae cynghorwyr ac aelodau Cynulliad yn trafod cynlluniau mawr mwy nawr, dw i’n meddwl. Ond dw i’n hapus gyda llawer o pethau arbennig bach.

Dw i’n hoffi busnes llwyddiannus. Dw i’n hoffi siopau, caffi, tafarnau, safleoedd – eglwysi hefyd – pan gallwn i cwrdd, siarad a nabod pobol eraill yna. Os dw i’n dechrau unrhyw le fel ’na baswn i creu rhywle gyda awyrgylch fel hon.

Felly pan es i i Ganolfan Dewi Sant, ro’n i’n gadael – syth ymlaen i Spillers am diwylliant a sgwrs cyfeillgar gyda perchennog am cerddoriaeth ska yn y 60au.

Cofnodwyd ar

Y Geocities Nesaf

A cautionary example about who you trust with your stuff. Blog post in Welsh, use Google Translate if you want the gist in another language.

Mae Geocities wedi cau heddiw a rydyn ni wedi colli llawer o safleoedd o’r 90au.

Dw i erioed wedi dechrau safle ar Geocities ond dw i’n teimlo’r poen heddiw. Pam? Dw i’n meddwl am y cyfraniadau mawr i diwylliannau arlein, gwaith caled a breuddwydion gan pobol o gwmpas y byd.

Gofiaist ti papur, finyl ayyb? Ydyn ni’n byw yn yr unig oes pan dydy pobol ddim yn recordio eu stwff yn iawn?

Collen ni safleoedd Cymraeg ar Geocities (darllena’r post Geocities gan Dafydd). Dw i’n meddwl am y canlyniadau – am y we Cymraeg. Dw i dal yn meddwl bod Cymraeg yn rhy dawel arlein beth bynnag.

Pa safleoedd dyn ni’n colli nesaf?

Efallai fy hen cwmni meddalwedd wreiddiol pan o’n i’n ifanc, ar Angelfire! (Rhywle arall ar y hinternet).

Dw i’n clywed bod MySpace yn colli arian ar hyn o bryd a dydy Rupert Murdoch, pennaeth News Corporation, ddim yn deall e.

Ydy cwmniau mawr yn poeni am dy cynnwys? Neu Cymraeg? Nac ydy, dim llawer – yn y tymor hir, mae diddordebau gwahanol gyda nhw.

Yn cyffredin, pan rwyt ti’n defnyddio gwasanaethau am ddim, dwyt ti ddim yn rheoli cynnwys dy hun. Bydd yn ofalus os ti’n cadw dy syniadau a gwaith ar unrhyw safleoedd fel ’na. Fel arfer mae’n anodd iawn i allforio dy cynnwys.

(Facebook, dw i’n edrych at ti. Gallwn i sgwennu mwy am Facebook. Efallai tro nesaf.)

Dyma pam dw i’n defnyddio WordPress fy hun ar safle fy hun. Dw i ddim yn dibynnu ar wordpress.com – mae nhw yn gallu newid y gwasanaeth. Dw i’n newid fy safle pan dw i eisiau. Mae WordPress yn cryf ar hyn o bryd wrth gwrs ond mae’n wella i bod yn annibynnol gyda enw parth dy hun.

Gyda llaw, dw i’n rheoli fy hunaniaeth a phrofiad darllenwyr. Does dim ots gyda fi os mae fy dylunio yn ddrwg. Dyna FY dylunio!

Dydy gwasanaethau tanysgrifiad ddim yn diogel chwaith, e.g. Sidekick.

Dw i’n awgrymu dau blog am pethau pwysig fel hwn – Dave Winer a Chris Messina.

Mae nhw yn sgwrsio am ffyrdd i datblygu’r we ac amddiffyn y we agor. Hoffwn i datblygu eu syniadau yn y cyd-destun y we Cymraeg.

Cofnodwyd ar

Pam ydw i’n wneud Hacio’r Iaith?

Dw i’n cyd-trefnu Hacio’r Iaith. Gallet ti cyfrannu hefyd.

Beth yw Hacio’r Iaith? Darllena’r cofnod gyntaf ar Metastwnsh gan Rhodri ap Dyfrig. Mae drysau yn agor iawn.

Gobeithio bydd pobol yn deall pam dyn ni’n wneud y digwyddiad. Dyn ni’n trefnu Hacio’r Iaith achos dyn ni’n caru’r iaith a dyn ni’n hoffi thechnoleg defnyddiol. Dyn ni’n bwriadu i gael hwyl a datblygu pethau da ar yr un pryd.

Mae proses yn pwysig. Baswn i annog unrhyw un i dilyn y broses. Byddan ni rhannu pob manylyn. Dyn ni’n blogio a defnyddio’r wici.

Gallet ti ymuno’r digwyddiad a dysgu rhywbeth wrth gwrs. A rwyt ti’n gallu copi’r broses i wneud digwyddiad dy hun. Hoffen ni dangos bod e’n gorau i rhannu dy syniadau.

Dw i’n ffeindio rhywbeth yn aml. Pan dw i’n rhyddhau fy syniadau, dw i’n ffeindio pobol eraill ac adeiladu nhw gyda’n gilydd. Neu dw i’n ysbrydoli pobol eraill.

Dw i’n chwilio am “cystadleuaeth”. Dyma pam ro’n i’n dechrau blogio yn y Gymraeg. Ro’n i ddim yn gallu aros am blogiau newydd. Weithiau, dw i eisiau bod fel cwmni dillad chwareon. Jyst gwnaf e. Ha ha.

Es i i WordCamp yng Nghaerdydd blwyddyn yma. Daeth llawer o bobol ledled Prydain i drafod WordPress – bron pawb am eu gwaith. Mae fy nghefndir yw busnes a dw i’n meddwl bod llawer o gyfleoedd gyda ni yma. Basai’n gret i creu cyfleoedd am busnes newydd yn y dyfodol trwy pethau fel Hacio’r Iaith. Hoffwn i annog trafodaeth yn y gyfeiriad hon. Does dim rhaid i ni bod yn difrifol, gallen ni mwynhau’r sgwrs.

Ysbrydoliaeth BarCamp:

Ysbrydoliaeth hack day:

(Gallet ti mynd i hack day a BarCamp ar Wicipedia.)

Byddan ni rhannu dolenni a manylion eraill ar Twitter. Dilyna Rhodri ap Dyfrig, Rhys Wynne, fi a phobol eraill…

Cofnodwyd ar

Allforia dy diwylliannau

This post is written in Welsh and is about lyrics as potential “by-products” of music which musicians could share. I don’t see many people doing this in Welsh language music. As ever, if you want the gist then Google Translate is your friend.

Ro’n i’n darllen post am isdeitlau agor gan Fred Wilson.

The larger point I am making here is that by open sourcing subtitles, we are making it easier to watch films and other forms of video that are made in other languages. People in Israel can watch TV shows and films made in the US in hebrew subtitles. People in the US can watch TV shows and films made in India in english subtitles. The possibilities go on and on. We don’t need to wait for the producers of the films to release them in foreign languages (if they ever choose to do so). We can simply get the footage we want to watch and find a subtitle for it on the Internet.

Darllena sylw cyntaf gan Tox hefyd.

The problem here (again) is one of intellectual property, and the completely broken ideas surrounding it. Unless there is a massive change in our IP laws, subtitle sites (open or otherwise) are going to go the way of the lyrics sites, and yet again, the obvious cultural benefits will take a backseat to the heavy-handed maneuvering of Big Content.

Dw i’n gwybod bod isdeitlau yn defnyddiol pan rwyt ti eisiau allforio dy ffilm i marchnadoedd eraill. Arbennigwr ffilm dw i ddim. Efallai gallai rhywun yn esbonio y ffordd gorau i weld y Hedd Wyn nesaf neu Solomon a Gaynor nesaf.

Ond dw i’n nabod y byd cerddoriaeth. Ro’n i’n gweithio yn label recordiau am pum mlynedd. Dw i wedi gadael y busnes cerddoriaeth ond nawr dw i’n cynghori busnesau cerddoriaeth weithiau. Dw i’n meddwl lot am y strategaeth gorau ers fy sgwrs yng Nghaernarfon mis diwetha.

Mae’n braf i weld Cerys Matthews gyda dau fersiwn o’r ei albwm newydd – Don’t Look Down a Paid Edrych I Lawr. Ac wrth gwrs, gyda pob albwm rhyddhodd Kraftwerk llawer o fersiynau.

Mae geiriau yn defnyddiol pan rwyt ti eisiau allforio dy cerddoriaeth. Pe baswn i’n rhyddhau cerddoriaeth unieithog yn y Gymraeg taswn i’n gyhoeddu’r telynegion arlein. Efallai dylet ti cyhoeddi dy geiriau ac hybu dy exportability. (Beth yw’r gair Cymraeg yma?)

Does dim rhaid i ti cyfieithu dy telynegion, gallai Google Translate yn wneud e! Copïa’r enghraifft safle Nic Dafis. Gallwn i wneud e gyda fy mlog. Ar hyn o bryd, dw i’n hoffi ychydig o… ffrithiant. Ha ha.

Ro’n i’n defnyddio enghraifft ffilmiau. Wrth gwrs, mae sefyllfa yn eitha gwahanol yn y byd cerddoriaeth. Mae’n bosib i mwynhau cerddoriaeth heb dealltwriaeth. Mae digon o pobol yn mwynhau Sigur Ros. Neu metal – pan dwyt ti ddim yn gallu gwrando ar geiriau! Ond fel bron popeth yma, dwedodd Super Furry Animals cyn fi gyda The International Language Of Screaming.

Beth bynnag, dylet ti rhannu rhywbeth o gwmpas dy cerddoriaeth, dy ychwanegiadau. Efallai geiriau, efallai dy storiau da, efallai fideo, rhywbeth diddorol. Rydyn ni eisiau manylion ôl-gatalog yn sicr. Fideo yn sicr.

Mae’n dibynnu ar dy cynllun. Rhaid i ti cael cynllun. Dwedodd Rhys Mwyn wrtho i, rhaid i ti cael cerddoriaeth da. Dw i’n cytuno.

Mae pedwar label mawr yn ofni gair fel “rhannu”. Ond does dim problem Big Content gyda ni yn Gymraeg. Mae cwmniau cerddoriaeth yn annibynnol. Felly mae nhw yn gallu dewis y ffordd gorau, heb ofn – yn gyflym!

marchnadoedd
Cofnodwyd ar

Cyflwyniad The Januarist (Sut i Dechrau Blog Dy Hun)

Starting a group blog about an interesting subject is easier than most people think. This post is an introduction to The Januarist, a new group blog at which I’m a co-founder and contributor. The Januarist is in English, but I thought I’d write this post in Welsh. You can use Google Translate to get a rough gist in English.

Y mis diwethaf, wnaethon ni cwrdd yn y dafarn. Trafodon ni technoleg, dylunio, hanes, celf, cerddoriaeth a pethau diddorol eraill.

Dyn ni’n gallu anghofio gwersi gorffenol pan dyn ni’n dilyn technoleg a dyluno yn y presennol. Weithiau, the future is over-rated. Ond weithiau dyn ni’n edrych yn ôl ac edrych ymlaen.

Nawr, dyn ni wedi dechrau rhywbeth arlein, The Januarist. Byddan ni archwilio a mwynhau syniadau.

Dw i wedi sgwennu i fy post cyntaf. Mae gen i albwm Metal Box gan Public Image Ltd a dw i’n meddwl mae’n enghraifft o ffurfiau cerddoriaeth gwahanol trwy’r amser, fel microcosm. Hefyd dw i’n cyflwyno fy syniad am y dyfodol y blog. Darllena Public Image Ltd’s Metal Box, Reconsidered os ti eisiau.

Oedd hi’n dechrau da – dw i ddim yn sicr beth fydda i sgwennu tro nesaf. Hoffwn i sgwennu pob post dan 30 munud. Fel parhad rhaglen teledu. A mwy hwyl na teledu, gan amlaf. Neu fel tua 10 negeseuon Twitter.

Efallai dyn ni’n codi arian trwy’r dolenni Amazon Associates. Awn ni weld. Ond dyn ni ddim yn poeni lot oherwydd byddan ni mwynhau’r prosiect beth bynnag.

Heddiw, mae’n hawdd iawn i dechrau cyfryngau dy hun. Rwyt ti’n gallu defnyddio meddalwedd am ddim.

Beth faset ti’n wneud?

Efallai rwyt ti’n weld yr enghraifft. Dychmyga syniad dy hun yn y Gymraeg. (Dw i ddim yn barod i dechrau blog fawr yn y Gymraeg, darllena fy gramadeg yma!)

Wrth gwrs, mae’n hawdd i dechrau ond mae’n hawsa i barhau prosiectau fel ’na gyda dy gyfeillion. (Dw i ddim yn nabod pob awdur ar The Januarist! Gobeithio dyn ni’n gallu cwrdd yn y dyfodol.)

Ar hyn o bryd, dw i’n gallu darllen pob blog grwp yn y Gymraeg cyn brecwast. Mae’n braf i weld newyddian a barnau Gymraeg ar Metastwnsh, er enghraifft. Ond rwyt ti’n gallu sgwennu am unrhyw beth. Basai’n braf i weld enghraifftiau eraill. Dros yr Eisteddfod eleni, darllenais i cylchgrawn bach gan Cravos gyda manylion ffansins – sut i dechrau ffansin dy hun ayyb. Dw i’n bwriadu i gymorth blogio yn y Gymraeg fel y cylchgrawn hon. Teimla’r ysbrydoliaeth!

Diolch i

  • WordPress (ewch i WordPress.org, gallet ti rhedeg côd-agor ar dy llety)

Diolch i plug-ins

Mae Matt Cutts o Google yn awgymell SEO plug-ins yma.

Mae WordPress.tv yn defnyddiol os ti’n dechrau. (Gawn ni cyfieithiad plis hefyd?)

Gyda llaw, does dim rhaid i ti bod yn geek. Os dwyt ti ddim eisiau rhedeg sefydliad WordPress dy hun, efallai gallet ti dechrau blog gyflym dy hun. Anfona ebost i post@posterous.com – anfona “helo, prawf” neu rhywbeth debyg. Gwela beth sy’n digwydd. Syndod.

Cofnodwyd ar

Peiriant cyfieithu yn y dyfodol, agos a phell

On my blog I am now using two languages – English and Welsh. The English language posts will continue as before. Every Welsh language post (of which below is the first) will have a quick summary at the top in English (like this one). This is something I’ve decided to adopt, to fit the way I do things. I gave an explanation last time (while presuming to throw down some kind of gauntlet to people who can use Welsh but decide to blog in English).

If you like the summary you can ask a friend to translate the post or use machine translation to get the gist. Fittingly the subject of the following post is machine translation of languages, now that Google Translate supports Welsh.

Dyma fy post cyntaf yn yr hen iaith. Fel arfer mae post cyntaf yn eitha anodd. Mae hi’n teimlo fel cam yn parth newydd. Rwyt ti’n teimlo fel person cyntaf ar y llawr yn disco! Felly dylet ti wneud rhywbeth, gorffena dy post yn gyflym ac ewch ymlaen. Dere a dawnsia.

Ers fy post diweddar, oedd rhywun yn benderfynu i ail-dechrau eu blog fe ar ôl toriad. Oedd y person hon yn Nic Dafis, arloeswr yn y byd arlein yn Gymraeg. Yn wreddiol, dechreodd e eu flog Gymraeg yn y dyddiau gynnar blogio. Mae e wedi dod yn ôl felly mae’n braf i weld. (Tanysgrifia!)

Dw i wedi defnyddio peiriant cyfieithu ers lawnsiad Babelfish. Ond darllenaist ti newyddion Google Translate? Os ti eisau cefndir, darllena Murmur neu Metastwnsh.

Darllenais i sgwrs am Google Translate ar Clwb Malu Cachu yn diweddar. Rhaid i ti ymuno’r grwp os ti eisiau darllen.

Fel technoleg, mae peiriant cyfieithu yn cyffrous iawn.

Mae arbennigwyr wedi ymchwilio’r ardal hwn gyda ieithoedd gwahanol. Dw i’n gallu siarad am meddyliau gynnar.

Oedd peiriant cyfieithu yn defnyddiol pan penderfynais i i flogio yn y Gymraeg. Mae fy stwff yn agor i pobol di-Gymraeg. Pan dw i’n blogio dw i ddim yn poeni am pobol yn cyffredin o gwmpas y byd. Dw i ddim eisiau bod yn enwog fel blogwr. Dw i’n meddwl am fy “gymuned” fy hun – ar enghraifft fy ffrindiau, fy gyfeillion, pobol sy’n chwilio, pobol gyda diddordebau yn cyffredin.

Dylwn i dweud dw i’n siarad am fy sefyllfa fy hun – fel dysgwr, fel “dinesydd” (ha ha). Your mileage may vary. Beth bynnag, nawr bydd fy postiau Cymraeg yn agor i fy gymuned. Diolch i Google Translate. Bydda i parhau gyda postiau yn Saesneg achos dw i’n gallu esbonio pethau – fy profiadau a phethau eraill – yn well. Dw i’n hoffi Saesneg. Os dw i’n gallu dweud fy profiadau, fy storiau, efallai byddan nhw yn helpu pobol eraill. Dyma’r athroniaeth we agor.

(Gyda llaw, ymddiheuriadau am fy gramadeg yma.)

Weithiau mae pobol yn ofni peiriant cyfieithu. Dydy e ddim yn perffaith o gwbl – ar hyn o bryd. Mae safon cyfieithu ar arwyddion ayyb yn ddrwg, dw i’n cytuno. Os ti eisiau enghreifftiau, ewch i gwrp Scymraeg ar Flickr. Mae grwp ydy syniad wreddiol gan Nic Dafis eto. Dwyt ti ddim yn gallu ei osgoi e arlein.

Nawr gallai unrhyw un yn brofi unrhyw cyfieithiad go iawn o gyfieithwr proffesiynol. Dyma un mantais. Efallai basen ni’n osgoi camgymeriadau mawr fel yr enwog “nid yn y swyddfa”. Dw i’n siwr rwyt ti’n gwybod yr enghraifft.

Ond rhaid iddyn ni nabod manteision ein offerynnau – a chyfyngiadau. Ar hyn o bryd, os ti eisiau cyfieithu rhaid i ti defnyddio cyfieithwr. Rwyt ti’n defnyddio Google Translate pan ti eisiau cael sylwedd, yn unig. Mae pawb yn deall a chytuno gyda hwn – gobeithio.

Dydy cyfieithwyr ddim yn cystadlu gyda peiriant cyfieithu – gobeithio, eto. Mae’r broses cyfieithu yn creadigol ond mae Google Translate yn defnyddio proses ystadegol.

Bydd Google yn datblygu Google Translate yn sicr.

Beth fasai’n digwydd yn y dyfodol os fydd Google (neu rhywun arall) yn gallu wneud cyfieithu perffaith rhwng ieithoedd?

Beth am realtime headsets cyfieithu fel ffilmiau ffuglen-wyddonol? Mae pobol wedi sgwennu nofelau ffuglen-wyddonol yn y Gymraeg (ar enghraifft Wythnos Yng Nghymru Fydd gan Islwyn Ffowc Elis). Oedd unrhyw un yn cael peiriant cyfieithu yn y storiau?

Ydy peiriant cyfieithu “perffaith” yn bosib beth bynnag? Dyn ni’n gwybod, bydd y safon peiriant cyfieithu yn mynd lan.

Os fydd pobol di-Gymraeg yn gallu defnyddio peiriant cyfieithu basen nhw yn penderfynu i dysgu’r iaith? Efallai ar hyn o bryd mae byd Gymraeg yn cau i pobol di-Gymraeg. Efallai os mae nhw yn gweld y byd basen nhw yn ymuno. Heddiw, mae mantais Gymraeg yn eitha glir. Ydy e’n hybu ieithoedd lleiafrifol? Ydy, dw i’n meddwl. Weithiau. (Does dim esgus gyda fi i osgoi Cymraeg ar fy mlog!)

Yn fy marn i, dyn ni’n derbyn unrhyw technoleg fel Faustian pact. Rhaid iddyn ni deall arferion da gyda technoleg. A rhaid iddyn ni esbonio ac hybu arferion da. Byddan ni weld camddefnydd a byddan ni weld pethau da.

Hefyd, mae peiriant cyfieithu ydy profiad mediated. Baswn i defnyddio realtime headset gyda ieithoedd eraill. Ond dw i’n meddwl bydd pawb yn gwybod mae dealltwriaeth go iawn wastad yn gorau.