Mae’r sylwadau ar fy nghofnod am Library of Congress wedi bod yn dda iawn.
I fod yn deg mae cannoedd o luniau o’r archifau Llyfrgell Genedlaethol yn y parth cyhoeddus.
Mae’r saith llun yma gan Geoff Charles. Mae lluniau gan ffotograffwyr eraill hefyd.
Maen nhw i gyd yn dweud ‘No known copyright restrictions’ ar Flickr, sy’n dda iawn.
Nawr allem ni rhyddhau’r llyfrau fel Yn y Lhyvyr Hwnn hefyd?
🙂
Newyddion gwych. Mae’r Amgueddfa Cymru yn aelod o’r clwb rhannu nawr gyda’u lluniau ar Flickr dan Creative Commons.
Nawr mae’r Cynulliad a’r Amgueddfa yn rhannu eu lluniau. Unrhyw sefydliadau eraill? Ychwanega dolen i’r tudalen yma ar Hedyn os ti’n gwybod.
Gyda llaw dw i ddim yn deall y statws gyda delweddau/sganiau newydd o hen luniau (enghraifft). Bydd parth cyhoeddus yn well am ailddefnydd heb newidiadau dw i’n meddwl? Hefyd efallai dylen nhw ail-feddwl y polisi am luniau gan ymwelwyr a’u rhannu. Ond mae’r drwydded yn gam pwysig.
llun Actinia mesembryanthum gan Amgueddfa Cymru
“Mae’n dal i sioc i sawl un, ond mae’r Llyfrgell Genedlaethol yn gartref i 40,000 o luniau” meddai cofnod newydd ar blog Llyfrgell Genedlaethol.
Dw i’n meddwl am y diffyg cynnwys ar y we Gymraeg/Cymru bob dydd felly gallwn i awgrymu dwy strategaeth efallai. Achos ddylai hwn ddim bod yn sioc.
Defnyddia TinEye, chwilio gweledol, i asesu poblogrwydd lluniau. 0 canlyniad hyd yn hyn. Dylai hwn bod yn sioc. Cf. American Gothic ar TinEye: 1235 canlyniad.
1a. Diffyg rhannu lluniau a diffyg anogaeth amlwg
Diolch i’r Llyfrgell am rhannu’r llun Harbwr Aberystwyth o 1792 isod.
Diolch hefyd iddyn nhw am rhannu’r llun yma o’r Harbwr rhwng 1880 a 1899.
Mae Siôn yn dweud
Mae’r Llyfrgell yn edrych ar drwyddedu agored ar hyn o bryd.
Rydym am gasglu rhagor o dystiolaeth ynghylch opsiynau trwyddedu cyn gwneud penderfyniad ar ba ddeunydd i’w drwyddedu a’r math o drwydded agored i’w defnyddio.
Un munud…
Blwyddyn 1792? Blwyddyn 1899? Rydyn ni’n siarad am lluniau sy’n mwy na 100 mlynedd oed. Does dim enw arlunydd i gael am y ddau lun yma. Ond mae’n debyg bod nhw yn y parth cyhoeddus. Fu farw’r arlunydd cyn 1af mis Ionawr 1941? Parth cyhoeddus.
Felly pam ydyn ni’n siarad am drwyddedau agored o gwbl yn y cyd-destun yma?
Paid camddeall – dw i’n ffan mawr o drwyddedau agored, Creative Commons yn enwedig. Dw i wedi blogio amdanyn nhw sawl gwaith. Mae unrhyw trwydded am gynnwys – o “cedwir pob hawl” i Creative Commons yn dibynnu – ar hawlfraint. Wrth gwrs mae’r Llyfrgell yn berchen ar luniau mwy newydd felly bydd trwydded agored yn wych yna.
Ond beth sy’n digwydd yma? Wel mae’n edrych fel mae’r Llyfrgell yn tynnu lluniau o’r delweddau ac yn trio perchen ar y delweddau. Dw i ddim yn siwr gyda lluniau ond maen nhw yn wneud rhywbeth debyg gyda llyfrau, dw i wedi cael sgwrs ar y flog yma gyda nhw. (Crynodeb: os ti eisiau postio lluniau o’r llyfr printiedig cyntaf yn Gymraeg, sef Yn y Lhyvyr Hwnn o 1546, maen nhw yn gofyn am £6. Anhygoel!)
Ydw i’n torri’r rheolau gan bostio’r lluniau uchod?
Pam ydw i mor obsesed gyda hawlfraint ar hyn o bryd? Achos dw i’n hoffi lluniau fel yr enghreifftiau uchod a dw i’n caru Cymru, yr iaith Gymraeg ac ein hetifeddiaeth.
Dw i’n ddiolchgar iawn am waith y Llyfrgell Genedlaethol yma ond dylen nhw rannu/dosbarthu ac annog rhannu heb gyfyngiad am lluniau yn y parth cyhoeddus. Byddan nhw yn werthu mwy o brintiau yn bendant.
1b. Diffyg ffrydiau
Un ffordd pwerus iawn i godi defnydd ac ymwybyddiaeth yw ffrydiau o luniau. Mae archif o 40,000 yn wych mewn theori. Ond gawn ni weld un – dim ond un – llun sy’n berthnasol heddiw? Sut ydw i’n gallu bod yn ffan o luniau Cymru, Cymru a’r Llyfrgell Genedlaethol? Sut ydw i’n gallu dilyn?
Dw i newydd dechrau blog arall am lluniau Cymru:
Wrth gwrs mae hwn yn gyflym, prawf o’r cysyniad.
Gweler hefyd: lluniau MAWR ar The Big Picture ac In Focus. Neu dilyna @big_picture a @in_focus.
Cer i chwilio am mwy o’r archif lluniau. Bydd yn ofalus gyda hawlfraint – ond os maen nhw yn fas o hawlfraint, defnyddia nhw. Cofia: newid / addasu. Dydy’r Llyfrgell Genedlaethol ddim yn gallu siwio pawb. Mewn gwirionedd, dw i’n meddwl bydd pawb, yn gynnwys Cymru a’r Llyfrgell, yn ennill trwy fwy o ddefnydd.
Es i i’r Amgueddfa Genedlaethol Cymru, un o fy hoff lefydd yng Nghaerdydd, i weld arddangosfa newydd (o hen hen gelf).
O’n i eisiau dangos lluniau yma.
Ond yn anffodus dylwn i ddilyn eu polisi nhw.
Plîs darllena’r termau ac amodau, yn enwedig: “…na chaniatáu iddi gael ei chyflwyno ar unrhyw wefan”.
Sori, dim llun o hen gelf Tsieniaidd heddiw (gan fy hynafiaid, uh huh). Maen nhw ar fy disc caled. Efallai gallet ti ddod rownd i’w weld.
Felly yn lle, dyma llun o tipi o’r Brooklyn Museum yn Efrog Newydd.
Lluniau gan Brooklyn Museum dan drwydded Creative Commons.
Dilyna’r blog Tumblr. OK, maen nhw yn rhyddhau EU lluniau NHW ar Flickr, ar Tumblr, o gwmpas y we dan Creative Commons.
Beth am ymwelwyr? Ydyn nhw yn gallu “cyflwyno ar unrhyw wefan”?
Cer i’r oriel ar-lein Brooklyn Museum am lluniau gan ymwelwyr.
Mae rhai o’r ymwelwyr wedi dewis trwydded Creative Commons – fel y llun yma o Amenhotep o’r Aifft gan wallyg.
Paid â gofyn lle ffeindiodd y Brooklyn Museum y cerflun. Pwnc arall!
Yn hytrach na’r wefan Brooklyn Museum yn enwedig hoffwn i roi ffocws ar y grŵp Flickr achos mae’n rhad iawn. Mae sefydliadau yng Nghymru yn meddwl bod ar-lein yn golygu platfform arbennig newydd am £20,000, £100,000 neu mwy, dyw e ddim yn wir! Dw i ddim yn siarad am blatfformau rili heddiw, dw i’n siarad am bolisi. Mae lot o bobol eisiau fy ngofyn am dechnoleg weithiau, dw i’n tuedda tuag at ofyn am bolisi cyntaf.
Termau o Flickr:
If you agree to these rules, you can join the group
Post your photos of the Brooklyn Museum, Steinberg Family Sculpture Garden, Target First Saturday events and, of course, the Museum’s fountain. Photos of friends and family visiting the museum are welcome too!
If you tag with wwwbrooklynmuseumorg we’d love to highlight your images on these page(s) of our website, with complete Flickr credit and a link back to the original photo, per the Flickr Terms of Service:
www.brooklynmuseum.org/community/photos/
Photography is allowed in the Museum so long as the images are taken using existing light only (no flash) and are for personal, non-commercial use. Photography is often restricted in special exhibition galleries; please consult with the Visitor Center upon arrival.
Thanks for shooting. We look forward to seeing your images!
Dim sôn am beidio rhannu ar y we. Mewn gwirionedd maen nhw yn ANNOG defnydd o’r grŵp a rhannu.
Nôl i’r lluniau gan Brooklyn Museum. Dwedodd Huffington Post:
Likewise, despite the common (though questionable) view that it’s more lucrative for museums to assert as much control over their “intellectual property” as copyright law allows, the Brooklyn Museum apparently understands that its mission is more effectively fulfilled, and the public better served, when the museum allows its collection to be reproduced, remixed and disseminated in as many (non-commercial) ways as possible.
We actually just launched a big project to better identify the rights status of objects in our online collection, so now each object on the Museum’s collections pages has information on its rights status, including those that are understood to be under no known copyright. At the same time, we’ve taken another step in the ongoing direction of opening up more content and with images and text that we own the copyright to, we changed our default Creative Commons license on the site from a CC BY-NC-ND to a CC BY-NC, to allow for greater re-use of materials.
Rhannu a hyrwyddo trwy CC ers 2004…
The great thing about CC is its modular structure. We had started with that CC-BY-NC-ND back in 2004 and having had a good experience, wanted to open it up a bit more. CC allows us to change as we grow and that’s very valuable – it means we can take small steps toward larger goals and do so as the institution feels comfortable.
Rhyw ddydd efallai byddan nhw yn cael gwared o’r NC (nid-masnachol). Efallai mae rhywun eisiau gwerthu crys-t o rywbeth neu blogio gyda thipyn o hysbysebion, beth yw’r broblem? Dylai amgueddfeydd dosbarthu mwy.
Mae’r Brooklyn Museum yn dda ond dw i’n byw yng Nghymru. Dyma’r polisi’r Amgueddfa Genedlaethol Cymru yn Saesneg, yr unig lun arall dw i’n gallu rhannu o fy ymweliad.
Gweler hefyd: polisiau llun NASA (gwych), Cynulliad Cymru (da) ac ABC Awstralia (da), Llyfrgell Genedlaethol (hmm)
DIWEDDARIAD 14/03/2011: Mae’r Amgueddfa yn rhyddhau lluniau dan Creative Commons. (Diolch Rhys am y sylw.)
Siaradais i gyda phobol yn y Cynulliad a Tom heddiw.
Maen nhw newydd newid y trwyddedau eu lluniau ar Flickr i Creative Commons prynhawn yma.
Cer i’r cyfrif Cynulliad Cymru ar Flickr am y gweddill.
Penderfyniad da a llongyfarchiadau iddyn nhw am fuddsoddiad da yn ein hetifeddiaeth ddeallusol yng Nghymru! Dyma lun o 2009, o fand o’r blaen Canolfan y Mileniwm – i ddathlu.
Yn gyffredinol, rydyn ni’n trafod defnydd da o dechnoleg am ddarpariaethau’r Cynulliad a democratiaeth well. Mwy yn fuan.
Hoffwn i annog mwy o ddefnydd Creative Commons yng Nghymru, o ran sefydliadau cyhoeddus yn enwedig, os mae’n briodol a phosib.
(Beth yw Creative Commons? Mae’r termau ac amodau wedi newid o “cedwir pob hawl” i “cedwir rhai o’r hawliau”. Nawr does dim rhaid i ti ofyn am ganiatad os ti eisiau ail-ddefnyddio unrhyw lun ar dy flog neu yn gylchgrawn ayyb, arlein neu all-lein, unrhyw iaith, yn gynnwys defnydd masnachol yn ôl y trwydded tro yma. Rwyt ti angen credit gyda’r llun, yn ôl y trwydded eto. Cer i’r wefan Creative Commons am mwy o wybodaeth.)
DIWEDDARIAD 17/02/2011: Mae’r termau wedi newid i rywbeth gwell (athreuliad yn unig).
DIWEDDARIAD 23/02/2011: Mae Rhys Wynne wedi sylwi defnydd ar Wicipedia Cymraeg. Newydd gweld lluniau gan y Cynulliad ar y tudalennau Leanne Wood, Edwina Hart, Peter Black ac eraill. Da iawn!
