Cwestiynu’r brif newyddion yn ôl BBC Cymru Fyw heddiw

Pennaeth canolfan Gymraeg yn ymddiswyddo.

Dyna’r brif stori ar wasanaeth newyddion Cymraeg y BBC ers chwe awr heddiw.

Dw i ddim yn dweud bod hi ddim yn addas fel stori fach o ddiddordeb i rai o bobl.

Ond ai dyna yw’r brif stori go iawn heddiw?

Mae ymwelwyr Cymraeg angen gwybod am yr economi, gwleidyddiaeth, trafnidiaeth, iechyd, addysg ac yn y blaen. Hefyd, ble mae’r newyddion rhyngwladol?

Dw i wedi sôn am hynny o’r blaen. Dw i’n hoff o BBC Cymru Fyw a dw i ddim yn rhoi bai ar y tîm newyddiadurol yng Nghymru o gwbl. Mae potensial i wneud rhywbeth gwell. Ai dyma yw’r peth gorau sy’n bosib yn y Gymraeg?

Mae’r sefyllfa yma yn adlewyrchu problemau sylfaenol gyda’r ffordd mae’r BBC fel corfforaeth yn ystyried y Gymraeg, iaith isradd ar gyfer materion plwyfol yn unig, iaith sydd ddim yn haeddu cael delio gydag unrhyw beth o bwys.

Ond mae dyletswydd ar y BBC i ddarparu gwasanaeth cyhoeddus. ‘Hysbysu, addysgu a diddanu’ yw slogan y gorfforaeth. Yn y Gymraeg ar-lein dw i ddim yn gweld sut mae’r gorfforaeth yn llwyddo i gyrraedd y nod hynny.

Pryder am gyfryngau Cymraeg

Mae’r ddolen ‘S4C i lansio sianel newydd’ uchod yn swnio’n cyffrous ond mae’r erthygl yn hen. Mae hi wedi bod ar BBC Newyddion ar-lein ers mis Mawrth 2010. Y sianel newydd pryd hynny oedd Clirlun sydd yn dod i ben eleni.

Nid oes digon o gynnwys Cymraeg ar wefan BBC i lenwi’r bwlch gyda phethau newydd.

Felly dw i’n gallu cyfrif dau reswm o leiaf i bryderu am gyfryngau yn Gymraeg heddiw: y newyddion am doriadau S4C a’r adroddiad o’r newyddion hyn. Dyma rywbeth i’w ystyried tra wyt ti’n gwylio’r Gemau Olympaidd haf yma. Gan fod Jeremy Hunt a DCMS yn bennaf yn gyfrifol am y sefyllfa S4C a’r Gemau Olympaidd bydd hi’n anodd datgysylltu’r ddau yn y meddwl.

Diffyg canlyniadau Cymraeg ar Google News

Jyst dogfennu sgwrs o heddiw:

[blackbirdpie url=”https://twitter.com/carlmorris/status/146211575991250945″]

[blackbirdpie url=”https://twitter.com/ifanmj/status/146245883569258498″]

[blackbirdpie url=”https://twitter.com/ifanmj/status/146246086200270848″]

[blackbirdpie url=”https://twitter.com/carlmorris/status/146259354411216896″]

(Dim stori newydd yma, o’n i’n chwilfrydig. Ond mae’n ddiddorol i weld agweddau cwmnïau technoleg tuag at y Gymraeg yn y cyd-destun yma. Mwy na thechnoleg maen nhw yn cwmnïau cyfryngau, cwmnïau cyhoeddi, cwmnïau dosbarthu…)

Gwendid newyddion BBC – rhan 2

Cofia’r dolen i Gymru ar brif dudalen BBC News?

Roedd dewis ‘Wales’ am newyddion yn Saesneg a ‘Cymru’ am newyddion yn Gymraeg.

Mae’r BBC newydd cael gwared â’r dolen ‘Cymru’ rhywbryd wythnos yma. Does dim cyfeiriad i Gymru ar y tudalen bellach.

Mae’r prif dudalen yn ddarn o real estate pwysig iawn ac mae’r blaenoriaethau yna yn adlewyrchu blaenoriaethau’r sefydliad. Cer i’r prif dudalen http://www.bbc.co.uk/news/. Neu hyd yn oed http://www.bbc.co.uk/news/wales/!

Mae’r adran newyddion yn Gymraeg yn cuddio rhywle. Ydyn nhw eisiau hyrwyddo’r adran felly? Faint o ymwelwyr fydd yn dod ar draws yr adran nawr? Cofia mae BBC wedi gwneud arferiad o gynnig gwasanaethau Cymraeg (fel Chwaraeon) dan y cownter cyn iddyn nhw eu lladd.

Dw i wedi trio ychwanegu Cymru fel lleoliad ar fy fersiwn personol o’r tudalen ond mae’r system yn dehongli’r gair fel ‘Chinnor, Oxfordshire’. Ydy e’n gweithio i ti? Efallai os rydyn ni i gyd yn trio bob dydd byddan nhw yn derbyn y neges?

Gyda llaw dyma rhai o’r blaenoriaethau ar y brif dudalen heno:

  • Latin America
  • BBC World Service – News and analysis in 27 languages (ieithoedd eraill)
  • Uniforms quiz – Do you know your Grange Hill badges?
  • High drama – Painted ladies and bamboo music – a guide to Chinese opera
  • Bottled bronze – When did fake tan become the new norm?

Gweler rhan 1 os ti ddim yn ddigon blin eisoes.

Gwendid newyddion BBC

O’n i’n pori y wefan BBC neithiwr. Dw i newydd creu set ar Flickr o’r tudalennau blaen Newyddion BBC yn amrywiaeth o ieithoedd gwahanol. Mae pob un yn sôn am Tripoli a Gaddafi: Saesneg, Sbaeneg, Rwsieg, Arabeg, Tsieinëg. Yr unig eithriad yw Cymraeg.

Newyddion BBCMae darpariaeth Cymraeg ar-lein gan BBC wedi cael toriadau eraill yn ddiweddar (gweler marwoliaeth BBC Chwaraeon hefyd). Mae’r straeon ‘Carchar am annog terfysg’ a ‘Carcharu aelod Cymdeithas yr Iaith’ yn bwysig a pherthnasol i ddarllenwyr Cymraeg ond ble mae’r newyddion y byd? Mae’r model Golwg360 yn dda – blaenoriaeth i straeon y byd a straeon i ddiddordeb i ddarllenwyr Cymraeg.

Hoffwn i ofyn cwestiynau eraill am y gwasanaeth Cymraeg newyddion newynog.

Ble mae’r dyluniad newydd achos mae’n edrych fel y dyluniad o 2008 neu rhywbeth (gweler hefyd: Gaeleg)? Ydy siaradwyr Cymraeg yn disgwyl llai o safon yn y dyluniad?

Ble mae’r sain a fideo newydd achos bore ’ma maen nhw yn dangos rhai o’r un fideos o straeon Dydd Llun, dau diwrnod yn ôl?

Faint o bobol sy’n siarad rhai o’r ieithoedd eraill fydd yn gweld eisiau eu gwasanaethau os fydd angen toriadau rhywle? Gwnaf i dewis enghraifft: Sbaeneg. Sori am ddewis Sbaeneg ond faint o siaradwyr Sbaeneg fydd yn sylwi toriadau yn y gwasanaeth BBC os mae iaith o Brydain angen tipyn bach mwy o bluraliaeth?

Wrth gwrs mae pobol wedi gofyn yr un cwestiynau yma am wasanaethau eraill fel radio dros y blynyddoedd. Does dim problem gyda gweithwyr BBC sydd yn wneud job dda gydag adnoddau sydd ar gael. Dw i eisiau gwybod beth mae pobol sy’n wneud y penderfyniadau cyllidebol yn meddwl.

Anodd i ddilyn barnau ar Golwg360

Dw i eisiau darllen mwy o farnau yn Gymraeg. Mae lot o bobol eraill eisiau hefyd.

Felly dyma neges agored i Golwg360.

Mae rhannu cymdeithasol yn bwysig, lot mwy na SEO weithiau. Ac mae pobol yn licio sylwadau, barn, pethau dadleuol ayyb.

Ar hyn o bryd mae gyda Golwg360:

Dw i ddim yn dilyn @golwg360, mae’r ffrwd yn ormod (i fi). Ar hyn o bryd mae cymysgiad o straeon golygyddol a chofnod neu dau. Ond mae’r cofnodion ar goll yn y ffrwd. Hoffwn i ddilyn rhwybeth fel @golwg360blog (blog yn unig, o’r ffrwd RSS). A rhywbeth fel @golwg360sylw (dolenni i sylwadau newydd) – neu yr un peth trwy ffrydiau RSS ar wahan.

Mae galw am ffrydiau – mae’r ystadegau ar @golwg360 yn eitha da. Rhwng 10 a 35 clic yn ôl bit.ly (ychwanega arwydd + i’r diwedd yr URL, e.e. i weld ystadegau http://bit.ly/jdDHRZ, cer i http://bit.ly/jdDHRZ+

Dw i’n postio’r peth yma achos fi’n ffan Golwg360 a hefyd achos dylai’r cyfryngau eraill meddwl am y cyfleoedd yma. Dylai’r cwmni rhedeg y cyfrifon. Dw i ddim eisiau creu rhywbeth fel @s4cclic bob tro (croeso iddyn nhw gofyn am y cyfrif unrhyw bryd).

Gweler hefyd: Crowdbooster (ystadegau manwl iawn), New York Times a Twitter a’r peth pwysicaf ar Facebook os ti’n postio newyddion fel cwmni/sefydliad.

Meddyliau am Golwg360 newydd: sylwadau, dolenni

Meddwl am Golwg360 newydd. Fydd hwn ddim yn bost cyflawn o gwbl.

Mae sylwadau yn eitha llwyddiannus, e.e.
http://www.golwg360.com/newyddion/cymru/6778-beirniadu-cau-safle-chwaraeon-cymraeg-y-bbc

Gobeithio byddan nhw yn llenwi’r bylchau yn drafodaeth gyhoeddus yn Gymraeg ar y we agored. Heriau yma:

  • Tyfu tu hwnt i’r usual suspects – pobol a phynciau
  • Does dim system hunaniaeth neu proffilau yn bodoli – dim cyfle i adeiladu enw parhaol fel sylwebydd (neu llysenw, does dim ots). Felly efallai bydd problemau yn bosib gyda phobol sy’n gadael sylw random a rhedeg i ffwrdd, trolls ayyb.
  • Does dim lot o “wobrau” am sylw. Weithiau mae pobol angen rhywbeth yn ôl e.e. enw da/drwg, dolen i blog neu dolen i broffil ar y wefan Golwg360. Yr unig wobr yw’r cyfle i ddweud dy ddweud. Mae’r diffyg sylwadau Cymraeg o gwmpas y we yn broblem, mae Cymry angen mwy yn ôl.
  • O’n i’n meddwl am sylwadau ar bob, bob stori, os mae’n priodol. Sa’ i’n siwr eto.

Mae rhai o’r bethau yma yn anarferol am wefan newyddion yn Saesneg. Ond rydyn ni angen mwy o arbrofion gyda sylwadau gan pobol fel Golwg360 a gwefannau Cymraeg yn cyffredinnol. Mae’r “we Gymraeg” gallu bod yn wahanol. Er enghraifft, efallai fydd trolls ddim yn broblem. (Efallai rydyn ni’n croesawi trolls!) Gawn ni weld.

Dolenni. Dw i ddim yn hoffi’r ffaith bod hen ddolenni i gyd yn mynd i’r prif dudalen yn hytrach na’r straeon gwahanol. e.e. sylw gyda dolen ddwfn i stori penodol ar y blog yma.

Cafodd New York Times problem debyg unwaith. Hynny yw, mae dolenni yn rhan o’r rhyngwyneb. Maen nhw yn hen ond os ti’n chwilio am rhywbeth neu dw i’n dilyn dolen ar Wicipedia neu unrhyw blog neu dy ffefrynnau, maen nhw yn dolenni cyfoes, dylen nhw gweithio yn iawn. Atebodd @al3d fy nghwestiwn (diolch): “Bydd hen dolenni’n gweithio eto cyn hir, ac yn ailgyfeirio’n gywir.”

Dolenni allanol. Maen nhw wedi copio’r steil BBC Newyddion – gyda dolenni allanol ar wahan (dan y teitl “Cysylltiadau Rhyngrwyd” ar hyn o bryd, yr un teitl a BBC Newyddion). Cwestiwn yw, pam?! Dw i wedi clywed y dadlau safonol yn barod (cadw ymwelwyr am yr hysbysebion, osgoi confusion, “amhleidioldeb”). Dylen nhw ddefnyddio dolenni fel pobol normal – yn y testun. O leiaf does dim gwadiad arnyn nhw (“Dyw’r BBC ddim yn gyfrifol am gynnwys safleoedd rhyngrwyd allanol”).

Cer i unrhyw stori Saesneg ar BBC News, maen nhw newydd dechrau sgwennu dolenni normal yn y testun, yn y cyd-destun, e.e. State multiculturalism has failed, says David Cameron, gyda dolen yn syth i ddatganiad ar Number10.gov.uk (lot gwell ond hwyr iawn BBC).

Mae’r dyluniad gweledol Golwg360 yn iawn yn fy marn i, mae’n OK. Mae rhywun arall yn gallu dadansoddi’r dyluniad gweledol.

Paid ag anghofio’r profiad defnyddwyr.

Y Bydysawd – trafod materion cyfoes, chwaraeon a theledu

Gofyn am help gyda phroject newydd o’r enw Y Bydysawd. Plis cer i ybydysawd.com a wedyn gadawa sylw ar erthygl. Dylai fe bod yn hawdd ond gofyn isod os ti eisiau help. Diolch.

Fel Google dw i heb wedi lansio’n swyddogol ond dw i’n profi gydag unrhyw un ar y we sydd eisiau helpu. Mae Google yn neidio o’r soffa ac yn dresio ar y ffordd i’r gig. Strategaeth dda.

Mae gyda fi lot o syniadau ond o’n i ddim eisiau atal profiad yn fyw gyda phobol yn fyw.

Y Bydysawd

Mwy o wybodaeth am Y Bydysawd.

Trafoda’r gwasanaeth ei hun ar unrhyw cofnod dan y categori Newyddion Y Bydysawd.

Blogiau lleol am Cardiff, Cymru

Mae tair enghraifft o wefannau am newyddion lleol yn y brifddinas yn dechrau.

  1. Bydd y blog The Guardian gan ‘beatblogger’ lleol yn dechrau cyn hir. Roedd Guardian yn esbonio’r meddyliau a staff tu ôl y fenter. Twitter: GdnCardiff
  2. Mae yourCardiff newydd wedi cael eu lansiad gan Media Wales. Mae 16 person gwahanol yn cyfrannu ond mae un person yn unig yn gweithio fel gweithiwr i Media Wales. Mae’r cyfranwyr eraill yn sgwennu i ddweud straeon, hybu digwyddiadau a rhannu profiadau. Twitter: yourcardiff
  3. Capture Cardiff yw rhywbeth hollol annibynnol o gwmniau cyfryngau traddodiadol. Mae llawer o bobol yn cyfrannu. Twitter: capturecardiff

Mae enghreifftiau eraill yn bodoli yn barod siŵr o fod. Ond ro’n i eisiau sôn am Capture Cardiff. Mae’r wefan yn dangos sut ti’n gallu dechrau blog lleol ar dy ben dy hun. Gyda chyfeillion.

Mae yourCardiff a Capture Cardiff yn defnyddio WordPress – meddalwedd rydd ac am ddim. Prynodd rhywun yr enw parth capturecardiff.com ar y diwedd mis Ionawr a dechreuodd yn syth.

Pobol Caerdydd, ydyn ni eisiau rhywbeth fel hwn yn Gymraeg? Neu… rhywbeth gwahanol? Ble mae’r ‘cymuned Cymraeg yng Nghaerdydd’ yn bodoli? Wyt ti’n gallu siarad am y ‘gymuned Cymraeg’ yng Nghaerdydd? Mae’r papur bro’r Dinesydd gyda ni bob mis wrth gwrs. Ond mae llawer mwy o bethau eraill yn digwydd!

Dyn ni’n gallu darllen The Guardian. Bydd e’n dda, dw i’n siŵr. (Bydd e’n edrych fel y blog Leeds.) Ond ble mae’r lleisiau Cymraeg am newyddion ym mhrifddinas Cymru? (Newidiais i’r teitl i ddweud Cardiff wrth ddechrau trafodaeth.)

Ti’n gallu newid dy ardal pan ti’n tynnu pobol at ei gilydd. Mae llawer o gyfleoedd i gael lleisiau sy wedi bod yn anweledig. Mae rhywun arall yn gallu trafod ieithoedd eraill yng Nghaerdydd.

Beth am y fro Gymraeg a phapurau bro yn y cyd-destun hwn? Dyn ni’n casglu enghraifftiau eraill ledled Cymru ar y dudalen Hedyn.

Mae sgwrs newyddion lleol yn digwydd ar y wefan Hacio’r Iaith hefyd.

Gyda llaw, mae Caerdydd yn rhy fawr i ddefnyddio’r gair hyperlocal am yr enghraifftiau yma. Mae golygiad y gair yn benodol iawn. Basai hyperlocal yw rhywbeth yn ardal yn unig, neu weithiau stryd yn unig. (‘Splottify’ unrhyw un?).

Llun gan iwouldstay

Ti’n gallu newid dy ardal pan ti’n tynnu pobol at ei gilydd. Mae rhywun arall yn gallu trafod ieithoedd eraill yng Nghaerdydd.

Beth am y fro Gymraeg a phapurau bro yn y cyd-destun hwn? (Machynlleth?) Dyn ni’n casglu enghreifftiau eraill ledled Cymru ar y dudalen Hedyn.