Awdur: Carl Morris (Blog)

Cofnodwyd ar

Dileu Cymraeg fel pwnc: llythyr at fy hen ysgol

ysgol-uwchradd-cantonian

Roedd ymddangosiad llefarydd o fy hen ysgol ar Newyddion BBC (fideo) yn digon i fy sbarduno i ysgrifennu llythyr ati hi.

Rwy erioed wedi cwrdd â’r llefarydd, sydd yn pennaeth ieithoedd yr ysgol, o’r blaen.

Does dim rheswm i amau ei safon fel athro ond o’n i’n ceisio mynegi yn gwrtais bod Cymraeg fel pwnc ail iaith wedi methu.

7fed o Fai 2014

Annwyl Mrs Gwilliam

Rwyf newydd wylio eitem ar wefan Newyddion y BBC am addysg Gymraeg (http://www.bbc.co.uk/cymrufyw/27251064). Siom fawr oedd clywed eich meddyliau, fel arweinydd yn y maes, am yr ymgyrch gyffrous i ddileu Cymraeg fel pwnc ail iaith tocenistaidd ac i addysgu pob plentyn yng Nghymru drwy gyfrwng y Gymraeg. Hoffwn i ymateb i’ch pwyntiau yn yr eitem yn y llythyr hwn.

Mynychais i ysgolion cyfrwng Saesneg gan gynnwys gwersi Cymraeg gorfodol rhwng 1992 a 1995. Er bod athrawon Cymraeg galluog yn yr ysgol pryd hynny, roedd y diffyg statws cymharol i’r iaith yn tanseilio’r ymdrechion i drosglwyddo sgiliau sylfaenol na hyd yn oed unrhyw frwdfrydedd dros yr iaith i fyfyrwyr. Rwy’n cofio’n glir beth oedd blaenoriaethau’r ysgol: ‘The core subjects are Mathematics, Science – and English.’, geiriau sy’n adlewyrchu polisïau a oedd yn is-raddio’r Gymraeg yn gyson yn ein meddyliau ifanc ni – a gafodd effaith niweidiol ar ein barn tuag at yr iaith am flynyddoedd i ddod. Roedd agwedd y bobl ifanc yn adlewyrchu agwedd y system.

Er fy mod i’n cydnabod mai dim ond ychydig eiliadau sydd ar gael i wneud pwynt mewn rhaglen newyddion, rwy’n cymryd eich bod chi am barhau gyda rhyw fersiwn o’r status quo. Dyna sy’n fy mhryderu i am eich sylwadau: yr awgrym nad yw’r Gymraeg yn ddigon pwysig i fod yn gyfrwng i bawb yn y brifddinas a’i bod hi’n iawn os ydy plant yn gadael yr ysgol gyda dim byd mwy na ‘Tourist Welsh’ yn eu gwlad eu hunain. Gallwch ddychmygu pa mor hurt fyddai safbwynt tebyg mewn ysgolion mewn gwledydd fel yr Almaen neu Sweden, llefydd lle mae pob un dinesydd ifanc yn y brif ffrwd yn gadael ysgol gyda sgiliau yn y briod iaith.

Fe fydd gweledigaeth Cantonian o ran y Gymraeg wastad o ddiddordeb i mi achos dyna oedd fy ysgol uwchradd i. Er gwaethaf datganoli a newidiadau yn y maes addysg ers 21 mlynedd does dim llawer i’w weld wedi newid ers fy amser i.

Yn amlwg, rwyf wedi bod ar daith ddiddorol yn y cyfamser ac wedi bod yn ffodus i ddarganfod yr iaith drwy gerddoriaeth, ffrindiau a gwersi i oedolion a ddechreuwyd yn 2007. Wrth glywed fy stori i mae llawer o bobl heb ruglder yn y Gymraeg yn dweud yn aml wrthaf i eu bod nhw’n awyddus i siarad yr iaith hefyd. Ond fyddan nhw ddim i gyd yn ffeindio’r amser, yr arian na’r cyfleoedd i ddysgu fel oedolion. Fe fydd llawer o fyfyrwyr Cantonian yn meddwl pethau tebyg ac mae hi’n bryd i’r ysgol ymateb heddiw i ddyheadau cenedlaethau’r dyfodol.

Mae’r ffaith bod y Gymraeg yn tyfu yng Nghaerdydd yn galonogol ac mae dalgylch Cantonian yn cynnwys Treganna, y ward gyda’r nifer uchaf o siaradwyr Cymraeg yn y brifddinas yn ôl Cyfrifiad 2011. Yn ôl eich sylwadau chi, nid oes digon o Gymraeg i’w glywed yn y gymuned leol. Ond dydy hynny ddim yn rhwystro’r ysgolion yn yr ardal sy’n darparu addysg cyfrwng Cymraeg.

Mae angen cymryd camau uchelgeisiol. Gall Cantonian arwain yn y maes a datgan ei bod hi’n awyddus i geisio gweithio gyda’r cyrff perthnasol i ddatblygu ffyrdd arloesol o gyflwyno’r Gymraeg i bob myfyriwr. Gallech alw ar Gyngor Caerdydd i fuddsoddi yn deg mewn Cymraeg yn yr ardal trwy weithgareddau, gwasanaethau cyhoeddus ac ati er mwyn cynyddu’r cyfleoedd i ddefnyddio’r iaith yn y gymuned. Gallech ymchwilio a gweithredu ar ffyrdd o ddatblygu sgiliau iaith ymhlith yr athrawon.

Hoffwn i fentro argymell hefyd y dylech chi ystyried manteisio ar eich cyfle nesaf i siarad yn gyhoeddus am ddyfodol addysg Gymraeg i ddweud un peth cadarnhaol o leiaf, megis cydnabod yr awydd ac ewyllys i geisio canfod trefn well na’r un ddiffygol sy’n bodoli ar hyn o bryd.

Yn gywir

Carl Morris

Fe fydd e’n cymryd mwy nag un athro i newid y drefn. Ond rwy’n meddwl bydd cefnogaeth athrawon yn hollbwysig yn yr ymgyrch yma, yn enwedig y rhai sy’n defnyddio eu dylanwad i ymateb i ymgynghoriadau ac ati.

Efallai dylai mwy o bobl ysgrifennu yn gwrtais at eu hysgolion. Pe taswn i’n athro byddwn i eisiau clywed wrth gyn-fyfyrwyr (dw i’n meddwl!) ac yn sicr y rhai presennol.

Mae mwy ar y blog am #AddysgGymraegIBawb a fy stori i.

Mae hi wedi bod yn dipyn o brofiad i ymweld â gwefan yr ysgol. Gyda llaw mae’r defnydd o Google Translate i ddarparu’r fersiwn Cymraeg yn cyfrif fel ‘trosedd’. Ond un brwydr ar y tro eh? 🙂

Llun o’r ysgol gan John Carter (CC BY-SA)

Cofnodwyd ar

Adroddiant gwrth-Gymraeg y BBC: tri ffactor

Pam mae eitemau gyda phwyslais gwrth-Gymraeg ar y BBC? Rwyt ti’n aros am rywbeth am Gymru ac mae mwy nag un eitem annifyr yn llifo mewn ar yr un pryd, e.e. Radio Wales, Radio 4. Pam nawr?

Dw i’n credu bod mwy o eitemau gwrth-Gymraeg ar y ffordd oherwydd tri ffactor damcaniaethol.

1. Mae mwy o gystadleuaeth ymhlith cyfryngau gwahanol nag unrhyw bryd erioed ac mae eitemau dadleuol yn sbarduno niferoedd o wrandawyr. Yn bennaf, siaradwyr Cymraeg a chyfeillion o’r iaith sy’n gyfrifol am godi ymwybyddiaeth o’r eitemau trwy Twitter, Facebook ac ati. Mae’r ffenomen yn debyg i drolio yn y papurau newydd ar-lein.

2. Mae BBC yn gyfrifol am ariannu S4C bellach sy’n achosi drwgdeimlad yn yr adrannau eraill, yn enwedig y rhai sy’n bryderu am doriadau. Beth bynnag rydych chi’n meddwl am Thatcher, roedd hi’n digon call i osod trefn arbennig ar gyfer S4C (yn y pen draw). Fel endid fe oedd y sianel yn annibynnol yn ei chyllideb. Mae’r sianel wedi colli’r mantais yna o ran y rhan fwyaf o’i chyllideb sydd bellach yn dod o’r BBC. Felly mae’r adrannau eraill fel Radio Wales yn troi at ymosod ar darged hawdd er mwyn ceisio amddiffyn eu bodolaeth nhw. Dyna’r effaith ‘cathod mewn sach’ a wnaeth pobl ein rhybuddio ni amdani hi yn 2010 yn ystod ymgyrch ‘Na i doriadau S4C’.

3. Fel mae unrhyw un sy’n darllen y wasg yn gwybod, y gwasanaethau iechyd ac addysg yng Nghymru ydy hoff dargedau Cameron, Hunt, Fabricant et al ar hyn o bryd tra bod nhw yn ceisio ennill etholiad mewn ychydig dros 12 mis. Mae’r BBC yn cael ei dynnu i’r un cyfeiriad: ‘ai datganoli/polisïau Llafur Cymru/y Gymraeg (does dim gymaint o wahaniaethu rhyngddynt ar lefel Prydeinig) sy’n gyfrifol am fethiannau ysgolion yng Nghymru?!’ ayyb. Mae agweddau sy’n debyg i Lingen a’r Llyfrau Gleision yn ymddangos eto. Yr iaith sy’n derbyn y flak yn y brwydr dros San Steffan. Afraid dweud fod diffyg trafodaeth synhwyrol ar y materion hyn ar Radio 4 a diffyg diddordeb mewn beth yw’r problemau go iawn a beth sydd o les i Gymru. Nid ’darlledwr gwladwriaeth’ fel y cyfryw ydy’r BBC ond gall dweud bod y Gorfforaeth yn cael ei demptio i roi platfform a ffafr i Lywodraeth San Steffan a chryfhau ei achos ar gyfer adnewyddu’r siarter yn 2016-17 hyd yn oed.

Os ydw i wedi cydnabod y ffactorau yma yn iawn ni fydd y sefyllfa yn newid yn fuan iawn. Gall disgwyl mwy o eitemau o’r fath.

 

Cofnodwyd ar

Profiad cyntaf o bostio ar BuzzFeed

Dw i’n chwilfrydig am BuzzFeed ac wedi postio cofnod am eiriau Cymraeg heno. Dylai pobl fel BBC Radio Wales creu pethau fel hyn yn lle annog gwrandawyr i ymosod ar yr iaith!

Ar hyn o bryd nad yw’r dolenni allanol (rysáit y cawl ayyb) na’r fideo YouTube (Rhys Iorwerth ar y bidet, fel petai) yn gweithio felly dw i wedi gofyn i BuzzFeed am help. Gweler diweddariad isod.

Wedyn byddai fe’n hwyl i fynd yn ‘feiral’ gyda rhywbeth Cymreig – o leiaf unwaith. Pam ddim? Wedyn dw i moyn creu ambell i listicle arall (list + article). Eisoes mae Lois Gwenllian wedi creu listicle ar y 90au ac mae Nwdls yn cynnig ‘rhestryn’, ‘rhestripŵs’ i ddechrau’r sgwrs derminoleg hanfodol yma.

T.H. Parry-Williams

Gyda llaw yn y broses o bostio i BuzzFeed creuais i fy GIF wedi’i animeiddio cyntaf. Dw i’n credu bod defnydd o GIMP yn haws na beth gwnes i. Dw i’n bwriadu sgwennu canllaw ar Hedyn ar sut i greu ffeiliau GIF cyn hir i’r rhai sydd eisiau gwneud pethau fel T.H.P.W. uchod.

Y tro yma yn hytrach na GIMP gwnes i gyfres o orchmynion ImageMagick ar Lubuntu (hynny yw, Linux). Roedd y broses bach yn hirwyntog: ar ôl i mi gipio rhaglen oddi ar S4C Clic, gwnes i dynnu fframiau unigol fel llwyth o ffeiliau JPG ac wedyn tynnu nhw at eu gilydd i greu’r GIF.

DIWEDDARIAD 1/04/2013: Mae BuzzFeed wedi ymateb:

Rachel Brandt (BuzzFeed)
Apr 01 12:15 PM

Hi,

When new users make posts, embeds and links don’t work until their account has been “approved.” This is to prevent spammers from publishing posts that are links to their spammy web sites or videos, but it has the unfortunate consequence of affecting good users who are trying to use links or videos for good reasons.

Normally, we like new users to be a part of the BuzzFeed community prior to creating posts with links, so that is why you were running into issues. However, as an exception, I just went in and moderated your account for you. Since your account has now been approved, it won’t happen anymore to your posts. Please allow the cache to clear (should take about 15 minutes) and then your links should be good to go. Let me know if you need anything else.

Thanks,

Rachel

Cofnodwyd ar

Kim Jong-un, Gogledd Corea: dydy’r jôc ddim yn ddoniol rhagor

Mae Gogledd Corea mor bell i ffwrdd yn ddaearyddol ac yn ddiwylliannol ac mae’n hawdd i wneud jôcs amdano fe, yn enwedig am Kim Jong-un. Dw i wedi gwneud rhai fy hun.

Dw i ddim yn meddwl bod jôcs am bethau o bwys fel y cyfryw yn anaddas fel dull cyfathrebu o reidrwydd. Ond dw i’n credu bod rôl Gogledd Corea fel dim byd mwy na ffynhonnell o adloniant pur mewn rhai o’r cyfryngau prif ffrwd yn broblem difrifol.

Bob tro dw i’n darllen erthygl digri am Kim Jong-un – ac mae eithaf tipyn ohonynt – dw i’n cael y teimlad yn gynyddol bod y stori yn cymryd lle adroddiad difrifol. Heno o’n i’n meddwl ‘Rhyw ddydd yn y dyfodol efallai bydd gwledydd y byd yn cael clywed y manylion erchyll am Ogledd Corea…’. Meddyliais i am Idi Amin yn Uganda yn y 1970au:

[…] Throughout his disastrous reign, he encouraged the West to cultivate a dangerous ambivalence towards him. His genial grin, penchant for grandiose self-publicity and ludicrous public statements on international affairs led to his adoption as a comic figure. He was easily parodied, and was granted his own fictional weekly commentary in Punch.

However, this fascination, verging on affection, for the grotesqueness of the individual occluded the singular plight of his nation. As many as half a million Ugandans died under his regime, in well-documented ways ranging from mass executions to enforced self-cannibalism.[…]

Dw i ddim yn dweud bod Kim Jong-un yn defnyddio’r straeon digri yn bwrpasol ond mae tebygrwydd yn y ffordd mae’r straeon (y diweddaraf: gorfodi myfyrwyr i gael yr un toriad gwallt, yn ôl y sôn) yn helpu’r gyfundrefn trwy ein dallu i beth sydd wir yn digwydd i hawliau dynol yn Ogledd Corea.

Ar ôl ychydig bach o ymchwil mae’n ymddangos bod y Cenhedloedd Unedig wedi cyhoeddi adroddiad ym mis Chwefror eleni – am ddegawdau o orthrwm yn Ogledd Corea. Felly mewn gwirionedd mae’r dydd wedi dod pan mae cyfle i ddysgu am gymdeithas yn Ogledd Corea ond fydd unrhyw un i wrando? Dylai’r adroddiad a’r llwybr hyd at dribiwnlys cael y blaenoriaeth yn y newyddion. Dyma crynodeb o’r adroddiad i chi, dim ond rhagflas bach:

[…] The commission’s report finds that crimes against humanity were committed in North Korea over a multi-decade period “pursuant to policies established at the highest level of the State,” and included “extermination, murder, enslavement, torture, imprisonment, rape, forced abortions and other sexual violence, persecution on political, religious, racial and gender grounds, forcible transfer of persons, enforced disappearance of persons and the inhumane act of knowingly causing prolonged starvation.” The report notes in particular “a systematic and widespread attack against all populations that are considered to pose a threat to the political system and leadership.” […]

Cofnodwyd ar

Defnydd iaith: y darlun bach a’r darlun mawr

Mae dewis iaith bersonol i lawer o bethau mewn bywyd. Ers tro dw i wedi newid y rhan fwyaf o fy ngweithgareddau ar-lein i fod yn Gymraeg. Os oes dewis gyda fi dw i eisiau cymryd rhan yn y prosiect o adeiladu gwe Gymraeg. Taswn i’n creu unrhyw waith creadigol yn y dyfodol fel fideo, podlediad, erthygl neu beth bynnag byddwn i’n ystyried y Gymraeg yn gyntaf.

Mae rhesymau eraill hefyd: mae’r Gymraeg yn hwyl i mi ar ôl degawdau o Saesneg ac mae cyfle i ymarfer fy iaith ysgrifenedig. Mae rhesymau unigryw dros ddewis iaith gyda phob unigolyn.

Felly mae’r Gymraeg yn gyntaf i mi. Ond nid dyna’r safon dylwn i ddefnyddio i asesu pethau gan unrhyw berson eraill.

Mae’n glir i mi fod gwahaniaeth rhwng dewis iaith unrhyw unigolyn a beth sy’n digwydd yn y Gymraeg yn gyffredinol, y darlun mawr.

Mae sawl categori i’r egwyddor yma. Ces i syrpreis bach yn ddiweddar. Clywais i gân Saesneg gan fand o’n i’n ystyried fel un uniaith Gymraeg cyn hynny. Mae lle i ofyn pa mor gryf ydy’r Gymraeg yn y maes canu poblogaidd ond ar lefel cyffredinol, nid ar lefel unrhyw fand unigol.

Dyma’r egwyddor yn y gân (Nid) Hon Yw’r Gân Sy’n Mynd I Achub Yr Iaith gan Super Furry Animals.

Mae pobl Cymraeg yn canu yn Saesneg am lot o resymau. Ta waeth, mae lot ohonom ni yn gweithio yn y Saesneg. Os ydych chi’n pryderu am fandiau sy’n troi at y Saesneg efallai dylech chi helpu Eos i godi statws yr iaith i rywbeth sy’n werth mwy na hobi. Yn bendant mae darlledu caneuon Cymraeg ar y BBC yn werth mwy na £100,000. Rydym ni yn y sefyllfa lle mae’r Gymraeg yn lleiafrifedig. Mae’r achos Eos yn ailadrodd beth sy’n digwydd mewn meysydd eraill.

Mae’r un peth yn wir am bobl sy’n dewis Saesneg ar Twitter. Peidiwch ‘gywiro’ unigolyn am ei defnydd o Saesneg ar Twitter. Dw i wedi gweld enghreifftiau (ac mae rhai yn cynnwys pobl sydd ddim yn hyderus gydag ysgrifennu yn Gymraeg). Yn hytrach, cadwch ar y pwnc ac atebwch bob trydariad yn Gymraeg. Os ydych chi eisiau gweld mwy o Gymraeg ar y we mae sawl peth rydych chi’n gallu gwneud fel unigolyn.

Dyw unigolion cyffredin ddim yn rhan o’r Mesur Iaith am resymau amlwg. Ond mae lle i gwyno i sefydliadau a chwmnïau am broblemau a statws yr iaith. Nhw sy’n dylanwadu ar bobl. Yn gyffredinol, peidiwch gael ffrae gydag unigolyn dros bethau fel hyn. Fel arfer mae rhesymau a darlun ehangach. Fel arfer mae angen cysylltu gyda sefydliad neu gwmni i ofyn neu ymgyrchu dros degwch i’r Gymraeg. Neu greuwch gwmni neu fenter neu brosiect.

Hefyd dyma’r problem gyda phryderon am ‘gywirdeb iaith’ yr unigolyn neu ‘burdeb iaith’ yr unigolyn. Mae unrhyw ffocws ar unigolyn yn gamgymeriad. Rwyt ti’n fwy tebygol o achosi diffyg hyder a thanseilio’ch bwriad gwreiddiol. Dylen ni pryderu am ‘ansawdd iaith’ y boblogaeth yn gyffredinol fel canlyniad o addysg ddiffygol a’r prinder o gyfleoedd i weld Cymraeg safonol. Ond nid cywiro unigolion sydd ddim wedi gofyn am eich help yw’r ffordd i wella’r sefyllfa. Eto, mae llawer o bethau rydych chi’n gallu gwneud i greu mwy o bethau Cymraeg i blant ac oedolion. Ac mae dyletswydd ar sefydliadau i fuddsoddi yn y Gymraeg.

Cofnodwyd ar

Effaith hafanau treth ar bobl

Dw i wedi bod yn dysgu am sut mae cwmnïau amlwladol yn osgoi treth mewn gwledydd difreintiedig trwy ddefnydd o hafanau treth. Mae’r fideo yma yn werth 9-munud o’ch amser.

Mae’r manylion am bethau ariannol fel hyn gallu bod yn gymhleth ond mewn ffordd mae’n syml iawn. Tasai cwmnïau yn talu lefelau teg o dreth yn y gwledydd yma byddai mwy o siawns cael economïau gwell, gwasanaethau gwell a sefydlogrwydd gwleidyddol. Wrth gwrs byddai’r canlyniadau yn dibynnu hefyd ar fuddsoddiad call o’r refeniw ar ran y llywodraethau. Ond casglu treth yn y lle cyntaf yw’r her, sydd wir yn argyfyngus i filiynau o fywydau.

Hefyd mae ffilm ddogfen o’r enw The UK Gold ar yr un pwnc yn ogystal â sut mae Dinas Llundain yn cynnal hafanau treth. Er dyw’r teitl The UK Gold ddim yn arbennig o drawiadol, mae’r ffilm ei hun yn wych. Yn anffodus mae’r cyfle i’w wylio yn Chapter, Caerdydd wedi mynd ond dw i’n meddwl bod modd cael gafael arno fe ar DVD.

Cofnodwyd ar

Denu darllenwyr i flog: arbrawf a 5 egwyddor

Sbel yn ôl dechreuodd llwyth (oce, tua 5) o flogiau Cymraeg newydd am fwyd a diod. Yn 2013 un o’r pynciau mwyaf poblogaidd ymhlith blogiau Cymraeg newydd oedd crefft dw i’n meddwl – gan gynnwys Boglyn ac eraill.

Sut ydyn ni’n sicrhau hir oes i ymdrechion fel hyn, ar draws y pynciau gwahanol?

Yn union wythnos yn ôl gwnes i arbrawf. Postiais i neges ecsgliwsif i’r bobl sydd wedi tanysgrifio i fy mlog personol yma. Dyw’r cynnwys ddim yn ymddangos ar hafan y wefan ond mae modd mynd i’r cofnod a sylwadau yma. Gofynnais i am sylwadau oddi wrth y tanysgrifwyr RSS.

Ces i sylwadau gan cyfanswm bach iawn o 10 o bobl. Mae’n ddiddorol i weld pwy sy’n darllen yn gyson. Roedd un neu ddau wedi ffeindio’r cofnodion ar Blogiadur a ffrydiau awtomatig eraill.

Yn hytrach na ’10 o bobl’, gallwn i wedi dweud ’10 o ddynion’ mewn gwirionedd. Byddai mwy o sylwadau gan menywod wedi bod yn braf, er mwyn cyrraedd fy nhargedau cydraddoldeb.

rs-thomas-nebSdim llawer o syndod yn y canlyniad yma. Dw i’n methu siarad ar ran pobl eraill ond mae lot o resymau pam dw i’n blogio (dysgu, cofnodi, sgwrsio) sydd ddim yn cynnwys unrhyw ymdrech i gystadlu gyda’r cyfryngau prif ffrwd neu i fod yn seleb. Gellid meddwl am lwyth o bynciau mwy addas tasai hynny yn wir!

Ond nawr dw i’n meddwl (eto) am y ffyrdd gorau i hybu prosiectau Cymraeg annibynnol ar y we.

Yn y cyfamser…

1. Gwnaf aildrydariad pob dydd er mwyn annog eich hoff gwefannau/fideos Cymraeg ac ati. Aildrydarwch Bob Erthygl Gymraeg O Ansawdd. (Neu efallai… Byddwch Fel Hedd Gwynfor Gyda’r Pynciau Ti’n Licio… Hmm. Dal i weithio ar y sloganau yma a dweud y gwir.)

2. Gadewch Sylwadau Ar Eich Hoff Stwff PLIS! (Pam dydy pobl ddim yn gadael sylwadau ar gofnodion, fideos ayyb? Arfer neu bryder am iaith ysgrifenedig…?)

3. Os wyt ti eisiau tanysgrifio i dy hoff blogiau dylet ti ystyried Feedly neu CommaFeed. Paid ag ofni’r term RSS, mae’n golygu bod y pethau mwyaf diddorol ar gael i ti. Does dim angen derbyn llwyth o e-byst chwaith. Tanysgrifiwch I Bethau.

4. I’r rhai sydd yn rhoi erthyglau, fideos ayyb ar y we, does dim ffasiwn beth â ‘theyrngarwch’ i flog/gyfrif penodol. Mae eisiau hyrwyddo pob cofnod ar rhwydweithiau cymdeithasol. Gwthiwch Stwff Da A Phaid  Bod Yn Swil.

5… (Byddwn i’n croesawu mwy o syniadau.)

O ran 4, hoffwn i feddwl bod modd gosod system sydd yn rhyddhau pobl i flogio heb boeni am gyhoeddusrwydd… Er fy mod i’n rheoli Blogiadur bellach, dw i ddim 100% yn hapus gydag e.

Cofnodwyd ar

Helo bobl arbennig ar RSS!

(Diweddariad: mae’r arbrawf ar ben felly dw i wedi troi’r cofnod isod ymlaen yn y ffordd arferol.)

rs-thomas-nebWyddoch chi be’? Mae’r cofnod yma dim ond ar gael i bobl sy’n dilyn fy ffrwd RSS. Dw i ddim yn meddwl bod lot o bobl yn dilyn trwy RSS, yn enwedig ers machlud haul Google Reader.

Gawn ni wneud prawf bach? Allech chi adael sylw ar y cofnod i ddweud ‘helo’ (neu ba bynnag neges chi eisiau) plis? Diolch o galon.

Cofnodwyd ar

Addysg Gymraeg i bawb: fy stori i

Bron yn union pum mlynedd yn ôl yn 2008, blogiais i yn Saesneg am fy mhrofiadau o Gymraeg fel pwnc yn yr ysgol. ‘Sut ddylen ni addysgu ieithoedd yn yr ysgol?’ oedd fy nhwestiwn ar y diwedd, heb ymateb. Gwnes i gadw’r posibiliad o ailymwelediad i’r un pwnc hwyrach ymlaen. Wel, dyna ni:

Wrth gwrs mae llwyth o bethau sydd angen er mwyn gwireddu’r addewid o roi’r Gymraeg i bob plentyn yng Nghymru, gan gynnwys addysg o’r radd flaenaf.

Mae un pwynt arall hoffwn i wneud i ddilyn y pwynt olaf yn y fideo. Beth sy’n ddiddorol i mi ydy’r ffaith bod llawer iawn o oedolion yng Nghymru eisiau’r gallu i siarad Cymraeg. Does dim tystiolaeth gyda fi (does dim cwestiwn yn y cyfrifiad…) ond mae pobl yn dweud pethau yn aml iawn wrtha i fel ‘oh I wish I could speak Welsh but…’. Efallai dydyn nhw ddim yn gallu ffeindio’r amser, efallai dydyn nhw ddim hyd yn oed eisiau mynd trwy’r broses o ddysgu fel oedolion. Ond mae lot fawr yn mynegi’r awydd. Dyna rywbeth i’w ystyried.

Fideo trwy Sianel 62. Diolch i Euros am waith camera.

#AddysgGymraegIBawb

Cofnodwyd ar

Aran Jones: rhesymau eraill i flogio yn Gymraeg

Aran Jones yn dweud:

[…] a’r gwir ydi, wrth gwrs, mae’r Saesneg yn fam iaith i mi ac yn iaith dw i’n medru ei thrin yn gyflym ac yn gyfforddus.

Nid felly mae’r Gymraeg.  Hi ydi iaith fy nghalon, ac iaith fy aelwyd; iaith fy nghariad tuag at fy mlant a’m gwraig; iaith newidiodd fy myd.

Ond nid yw hi o dan fy meistrolaeth, o bell ffwrdd – ac mae sgwennu heb reolaeth llwyr, yn ymwybodol y daw camgymeriadau, yn gweithio o fewn ffiniau cymaint yn fwy gyfyngedig na iaith gogoneddus […] yn teimlo fel gollwng ddeugain o flynyddoedd ac eistedd eto ar lawr y dosbarth heb syniad yn y byd sut byddai modd i mi fod o werth fy hun.

Dyna, wrth gwrs, yr her seicolegol mae unrhyw ddysgwr yn ei wynebu – colli hyder a gallu yr oedolyn er mwyn baglu ac is-raddio eu hunain mewn iaith arall – mae iaith mor ganolog i’n hunaniaeth a’n hunan-werth, mae mynd heb dy iaith rugl fel gorfod cau dy lygaid am ddiwrnod, neu glymu dy ddwylo tu ôl i dy gefn. […]

Mae lot i’w ystyried yma. Dw i wedi dweud o’r blaen pam dw i ddim yn hoff o’r term dysgwr ond dw i’n adnabod yr union deimladau a heriau yn yr hyn mae Aran yn eu dweud.

Mae’r cyfan yn werth eich sylw ar Trafodaeth, blog newydd sbon.