Wel, mae Dic Mortimer wedi bod yn crwydro Pentre-baen a’r hen reilffyrdd yn ddiweddar:
Apart from Fairwater and Pentrebane locals, few Cardiffians ever go here.
[…] I was still conscious of treading on blighted ground marked for future destruction. The ravishing beauty was intensified by a dull ache of regret. I’d heard it so often before: “I remember when this was all fields…” my mother used to say about Llanrumney and my grandmother used to say about Penylan. Now I could hear myself saying the same thing in 20 years time to my grandchildren about Waterhall. Premature nostalgia. This could be the last time…
Criss-crossing the area are a number of abandoned railway lines, providing a network of pathways that take you deep into otherwise inacessible zones. I followed the line of the ‘Waterhall Branch’, a fascinating, little-known mineral railway which, more by accident than design, is still largely extant. […]
O’n i’n arfer mynd i ysgol yn y Tyllgoed. Dw i’n siŵr bod i wedi cerdded lawr darn o lwybr heb sylweddoli bod e’n hen reilffordd o’r cymoedd – heb sôn am gwerthfawrogi’r hanes. Fy amgylchedd, fy milltir sgwar yn y 90au. Dylwn i fynd yn ôl.
Hefyd dw i eisiau cerdded neu beicio lan yr Afon Elái o Grangetown i Donypandy rhywbryd.
Hanes gwych. Mae nifer o reilffyrdd “dismantled” yn enfawr ger Caerdydd neu yn de Cymru. Atgoffa o hanes economaidd. Wyt ti’n gwybod am reilffyrddau eraill yn yr ardal? Gwgl “twnel Gwenfo”- nes i fynd flwyddyn ddiwethaf.
Dw i ddim yn ymwybodol o bob un y ne Cymru ond dw i’n trio dysgu mwy. Dw i’n cytuno – mae rhywbeth am hanes o flaen dy lygaid. Dw i’n chwilfrydig iawn amdanyn nhw.
Ym Mryste maen nhw wedi adfer hen reilffordd gyda llwybr taclus ar gyfer cerdded a seiclo. Ond dw i’n hoff iawn o lwybrau gwyllt!
Dw i’n cytuno- mae llwybrau gwyltt i well.
Yn Nghymru mae gen i llawer o twnels yn abernnig, achos y cymoedd, glo, ac yn y blaen.
* gwyllt
Mae’r syniad bod pob ardal wledig o gwmpas Caerdydd yn troi’n drefol yn gwneud i fi deimlo’n drist. Wrt gwrs bod angen cartrefi i bobl ond mae angen gwneud mwy i ddatblygu ardaloedd gyda llawer o dai gwag yn economaidd ac amgylcheddol er mwyn lleihau’r pwysau ar ardaloedd fel hyn.
Beth bynnag, mae’n werth edrych ar hen fapiau o Dreganna i weld beth dyn ni wedi’i golli’n barod. Rwyt ti wedi fy ysbrydoli i ymweld a’r hen reilffordd!
Cytuno yn llwyr. Ac mae angen cadw llygaid ar ddatblygwyr.
Rydyn ni’n gallu cynllunio cerddediad arall i’r hen reilffordd yn bendant. A thraeth Sblot.