Syniad mapio am gyfres 100 Lle

DIWEDDARIAD 14/1/11: Eureka, mae Rhys Llwyd wedi dechrau 100lle.net. Ardderchog! Croeso i ti gadael sylw a chynnig help isod. (Gwers: rhanna dy syniadau cyn iddynt marw.)

S4C 100 Lle Aled Samuel Dr John DaviesEdrych ymlaen i’r gyfres 100 Lle ar S4C gydag Aled Samuel a’r hanesydd John Davies. Cofnod sydyn. Dylai (DYLAI!) rhyw fath o fap yn bodoli gyda’r llefydd gwahanol. Mae’r crynodeb y gyfres yn sgrechian “MAP ARLEIN!”.

Beth am:

  • map o Gymru fel canllaw i’r llefydd yn y gyfres
  • dolenni i Wicipedia, rhaglennu ar Clic, efallai cyfeiriadau i’r llyfr gan John Davies a Marian Delyth

Nodweddion bonws:

  • gaf i farcio’r llefydd dw i’n nabod, lle dw i wedi ymweld? Rhyw fath o “leaderboard”/gêm?
  • efallai rhannu straeon/profiadau (gweler hefyd map i’ch Pen-y-bont fel rhan o’n gwaith gyda National Theatre Wales a Sherman Cymru)
  • efallai rhannu lluniau a fideos
  • ffyrdd amgen o gyflwyniad/ffiltro, e.e. chwilio, llinell amser am yr hanes

Ond croeso i unrhyw un wneud y syniad gyda Google Maps, OpenStreetMap neu debyg. Efallai gwnaf i helpu ond sa’ i eisiau bod yn gyfrifol amdano fe dro yma. (Ar hyn o bryd dw i’n rhoi mwy o bwyslais ar waith i fy nghwsmeriaid yn hytrach na projectau arbrofol.)

Pwynt dw i eisiau archwilio heddiw yw, dyw “amlblatfform” ddim yn golygu dim ond Teledu Ar Y We. Mae’n naturiol i feddwl am y rhaglennu cyntaf (cofia’r dramâu teledu gynnar – fel theatr arferol ond gyda chamera). Ond mae arlein yn dod gyda chyfleoedd newydd i ddweud straeon, fel gwrthran am gyfres teledu. Neu vice-versa? (Neu ymchwilio straeon, fel PenTalarPedia.)

Gwnaf i gadw’r sylwadau ar agor am ddolenni ayyb.

Teledu, S4C a YouTube – meddyliau a ffigyrau

Mae’r BBC wedi cael “sianel” swyddogol ar YouTube ers 11fed mis Tachwedd 2005 – gyda chlipiau o bob sianel teledu, bron bob genre o rhaglennu, Comic Relief, Eurovision a digwyddiadau eraill.

Syniad “amlblatfform” a syml iawn ond da am S4C. Heddiw mae gyda BBC ar YouTube 8161 fideo ond rhaid i ni gofio bod unrhyw cyfrif yn dechrau gydag un fideo. Mae 1884 diwrnod wedi pasio ers cychwyn y cyfrif. Felly y nifer cyfartalog o fideos newydd bob dydd yw tua 4 fideo. Pedwar fideo yn unig. (Siwr o fod gyfradd o lanlwytho wedi codi ers y cychwyn.)

Mae Dafydd Tomos a fi wedi siarad am Uned 5 ar y blog yma yn y gorffennol. Weithiau mae BBC yn defnyddio cyfrifon arbennig am rhaglennu, e.e. BBC Classic Doctor Who.

Baswn i’n hoffi sianel neu cyfrif S4C, dyma’r manteision:

  • parhaus (tyfu archif achos dyn ni’n colli rhaglennu ar Clic bob dydd)
  • byd-eang
  • gwesteia am ddim felly menter rhad
  • mae pobol yn gallu mewnosod y fideos ar eu blogiau, tudalennau Facebook
  • neu rhannu dolenni
  • mwy o bresennoldeb S4C o gwmpas y we / ffonau symudol
  • hyrwyddo rhaglennu sy’n fyw ar S4C (postiodd BBC clip o The One Ronnie 5 diwrnod o flaen llaw dw i’n meddwl)
  • hyrwyddo Clic gyda dolenni
  • serendipedd – mae system YouTube yn wych am ddarganfyddiad
  • hyrwyddo DVDs (gweler enghraifft Monty Python ar YouTube a gwerthiannau DVDs)
  • arian ychwanegol?
  • sylwadau
  • ystadegau, gweler isod

Dw i’n hoffi 4, mae’n swnio fel nifer da. Beth am 1 bob dydd? Neu 7 ar diwedd yr wythnos? Bydd e’n bosib ailgylchu’r isdeitlau hefyd ond efallai paid â phoeni amdano fe ar hyn o bryd.

Gwnes i arbrofiad gyda Pen Talar llynedd. O’n i eisiau siarad am y rhaglen gyda ffrindiau arlein. Felly postiais i glipolwg ar YouTube (666 gwyliwr, 3 sylw, 5 hoff, hyd yn hyn).

Gyda llaw roedd y fideo cyntaf yn fwyaf poblogaidd gyda’r grwp 13-17 o fechgyn ifanc. Demograffig “anodd” yn ôl bob sôn! Cafodd e wylwyr yn yr UDA, Awstralia, De America ac wrth gwrs y DU. Mae’r rhan fwyaf o wylwyr yn chwilio.

Dilynodd clipolwg am bob pennawd arall. Gwnes i bostio’r llall a chreuodd pobol eraill o leia 2 playlist. Cyfanswm o wylwyr clipolygon? 1109, nawr dychmyga’r un peth gyda chefnogaeth swyddogol.

Gweler hefyd:

Casglu ein gweddill gwybyddol gyda Clay Shirky

Cognitive Surplus gan Clay ShirkyDw i newydd darllen Cognitive Surplus gan Clay Shirky. Sa’ i eisiau sgwennu adolygiad go iawn, dim ond meddyliau.

Darllena’r llyfr ac Here Comes Everybody, dyna ni – fy adolygiad.

Y peth pwysicaf yw, dyw Shirky ddim wedi gorffen y llyfr. Dw i’n gofyn mwy o gwestiynau ar ôl y llyfr. Bydd rhaid i ni gorffen y waith. Dw i ddim yn siarad am adeiladu busnesu neu y Google nesaf; dw i’n siarad, fel Shirky, am mudiadau, newid, datrys problemau. Mae’r maes dal yn hollol agored.

Dw i’n methu anghytuno gyda Shirky yma ar tudalen 180 (clawr meddal):

The choice we face is this: out of the mass of our shared cognitive surplus, we can create an Invisible University – many Invisible Colleges doing the hard work of creating many kinds of public and civic value – or we can settle for Invisible High School, where we get lolcats but no open source software, fan fiction but no improvement in medical research. The Invisible High School is already widespread, and our ability to participate in ways that reward personal or communal value is in no imminent danger…

Creating real public or civic value, though, requires more than posting funny pictures.

Mae Shirky yn atgoffa fi o’i ffrind Tim O’Reilly yma, gweithia ar bethau pwysig – a phaid â taflu defaid.

Ond mae gweithgareddau chwaraeus yn bwydo’r projectau pwysig. Dyw’r gweddill ddim yn gweithio fel ’na yn fy mhrofiad. Er enghraifft, addysgodd Sleeveface fi llawer mwy na fasai unrhyw un yn disgwyl gyda ‘lluniau doniol’. Nawr dw i ddim wedi trwsio llawer o broblemau cyhoedd neu dinesig chwaith ond o leia dw i’n meddwl amdanyn nhw bob dydd.

Wrth gwrs mae Sleeveface yn llawer well na lolcats! Ond mae Shirky wedi ateb ei pwynt ei hun gynt ar tudalen 18:

Let’s nominate the procss of making a lolcat as the stupidest possible creative act… Formed quickly and with a minimum of craft, the average lolcat image has the social value of a whoopee cushion and the cultural life span of a mayfly. Yet anyone seeing a lolcat gets a second, related message: You can play this game too

… a change from what we’re used to in the media landscape. The stupidest possible creative act is still a creative act…

Much of the objection to lolcats focuses on how stupid they are; even a funny lolcat doesn’t amount to much. On the spectrum of creative work, the difference between the mediocre and the good is vast. Mediocrity is, however, still on the spectrum; you can move from mediocre to good in increments. The real gap is between doing nothing and doing something, and someone making lolcats has bridged that gap.

Fel ffrind o’r iaith dw i bach yn cenfigennus o diwylliannau gyda’r gweddill.

Dyn ni wedi elwa gyda WordPress, Firefox ayyb a phaid anghofio Wicipedia Cymraeg.

Ond mae’r sefyllfa dal yn teimlo fel bod Shirky a’i ffrindiau wedi cyrraedd at tudalen 180 ond dyn ni dal ar tudalen 18, mewn ffordd. (Mae fe’n gallu cymryd teledu yn ganiataol hefyd ond stori arall.)

Dyw’r hanes o ddatblygiadau cyfryngau ddim yn ’damweiniol’. (Gweler hefyd: Nicholas Carr a defnydd ‘accidentalism’ gan Shirky).

Rwyt ti’n gallu gweld hwn yn mudiadau cerddorol. Daw punk a wedyn post-punk. Roedd punk yn angenrheidiol fel chwildro DIY.

DIY arlein

Felly beth yw’r peth mwyaf ‘punk’ ti’n gallu postio arlein?

Dw i ddim yn siarad am gerddoriaeth punk o’r 70au yn enwedig, dw i’n siarad am yr agwedd.

Bydd rhaid i ni torri trwy’r ceidwadaeth o gymdeithas Cymraeg hefyd. Gwnes i trio esbonio PenTalarPedia i rhywun mis diwetha. Atebodd hi ‘ond dyw e ddim yn rhywbeth swyddogol‘…

Tro nesaf, gofynais i ‘oh wnest ti ymweld PenTalarPedia ar y diwedd?’. Atebodd hi ‘Do. Mae’n anghyflawn. O’n i eisiau gweld y lleoliadau saethu’.

Cyfryngau newydd go iawn, Lost a Lostpedia

Dyn ni dal ar y cyfnod ‘mynd i’r capel mewn Levis’ gydag arlein.

Wedyn ti’n gallu cael dy Geraint Jarman, dy Datblygu, dy Tŷ Gwydr, dy SFA, dy Gorky’s a dy Tystion.

Dim sylwadau. Pingnôl punk yn unig.